روزنامه سپید | اخبار 5 | 09 تیر 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d35186
نخاع، ستونی متشکل از رشته‌ها و سلول‌های عصبی فراوان است که درون لوله‌ای استخوانی به نام ستون فقرات قرار گرفته است. به هر علتی که این لوله استخوانی تنگ شود، می‌تواند نخاع را تحت فشار قرار دهد. وقتی این تنگی در ستون مهره گردنی ایجاد شود، آن را «تنگی کانال نخاعی گردنی» می‌گویند.
در حالت معمولی فضایی که در درون ستون مهره به نخاع اختصاص داده شده، یعنی کانال نخاعی، بیش از اندازه مورد نیاز نخاع است. در ابتدای تنگ شدن این کانال، تا وقتی فشاری به نخاع وارد نشده، مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌شود. وقتی شدت تنگی بیشتر شده و از اطراف روی نخاع فشار وارد شد، علائمی ظاهر می‌شود. این فشار روی نخاع و ایجاد مشکلات در آن را میلوپاتی می‌نامند. تنگی کانال نخاعی می‌تواند به علل متفاوتی ایجاد شود که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
تنگی مادرزادی: در این بیماران کانال نخاعی از بدو تولد تنگ است، با این حال در ابتدا مشکل خاصی ندارند، ولی با کوچک‌ترین آسیبی به گردن دچار علائم می‌شوند. کانال نخاعی این افراد در سنین بالاتر باز هم تنگ‌تر شده و مشکلات بیشتری را برای آنها ایجاد می‌کند. با بالا رفتن سن، استخوان‌هایی از حلقه استخوانی جسم مهره به دورن آن رشد کرده و موجب تنگ‌تر شدن فضای درونی آن می‌شوند.
دژنرسانس: دژنرسانس به معنای خراب شدن بافت بوده و شایع‌ترین علت تنگی کانال نخاعی است. این وضعیت به علت ضربات مکرر و استرس‌هایی است که در طول عمر به‌تدریج به ستون مهره وارد شده و آن را فرسوده و خراب می‌کند. دیسک بین مهره‌ای به‌تدریج آب خود را از دست داده و قدرت ارتجاعی آن کم می‌شود، کوچک و کم‌ارتفاع شده و در نتیجه فاصله بین مهره‌ها کاهش می‌یابد. استخوان‌های اضافه به‌تدریج از حلقه استخوانی مهره به درون آن رشد کرده و فضای درونی آن را تنگ می‌کنند. رباط‌های اطراف مهره هم به‌تدریج کلفت‌تر شده و با برآمده شدن به درون کانال نخاعی، فضای آن را تنگ‌تر می‌کنند.
ناپایداری ستون مهره: گاهی اوقات به علت ضربات شدید به سرو گردن، رباط‌های اطراف ستون مهره گردنی کشیده شده یا پاره می‌شوند. این رباط‌های آسیب‌دیده نمی‌توانند مهره‌ها را خوب در کنار هم نگه دارند و در نتیجه مهره‌ها حرکات اضافی انجام می‌دهند و به درستی در سر جای خود پایدار نمی‌مانند. بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی هم می‌تواند رباط‌های اطراف ستون مهره گردنی را شل‌تر کرده و موجب ناپایداری مهره‌ها شوند. این ناپایداری و به‌دنبال آن حرکت نامناسب مهره‌ها می‌تواند موجب تنگی کانال نخاعی شود.
هرنی دیسک: هرنی یا فتق دیسک بین مهره‌ای به علت پاره شدن حلقه اطراف دیسک و بیرون زدن قسمت ژلاتینی درونی آن در قسمت پشت ایجاد می‌شود. این پارگی می‌تواند به علت ضربات شدید به سرو گردن به‌وجود آمده و جابه‌جایی دیسک به درون کانال نخاعی موجب تنگ شدن فضای آن و بروز علائم تنگی کانال می‌شود.
مهرداد منصوری
متخصص ارتوپدی
