روزنامه سپید | اخبار 4 | 20 آبان 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d34344
ترجمه وتدوین: دکتر افشین جوادیان
در دو قسمت قبل، ضمن تاکید بر لزوم انطباق شاخص‌های دارویی متعدد با استانداردهای سازمان جهانی بهداشت ودلایل طرح آن در تجویز منطقی دارو، به برخی شاخص‌های تکمیلی و استاندارد نیز اشاره شد. در این قسمت به آخرین شاخص استاندارد یعنی تسهیلات سلامت پرداخته می‌شود.
شاخص‌های تسهیلات سلامت
(Health facility indicators)
دسترسی پزشک یا مرکز درمانی به برخی تسهیلات از قبیل دارو های کلیدی (حداقل برای شایع‌ترین بیماری‌های منطقه) و نیز به لیست داروهای اساسی (EDL) یافرمولری منطقه‌ای می‌تواند تجویز منطقی دارو را تقویت کند.
نکته‌های مهم
میانگین اقلام دارویی تجویز شده در هر نسخه 3/3، تجویز آنتی‌بیوتیک در تقریبا 50 درصد نسخ و 2 برابر بودن تجویز دارو در ایران نسبت به میانگین‌های جهانی (مصاحبه‌های اخیر رییس محترم سازمان غذا و دارو ) و آمارهایی از این دست، جدا از نامناسب بودن آنها، نشان می‌دهد برخی از شاخص‌های نسخه‌نویسی کمابیش از سوی مراجع مختلف مثل دانشگاه‌های علوم پزشکی و حتی ارگان‌های بیمه‌گر مورد توجه بوده‌اند، ولی کمتر به شاخص‌های مهم دیگر مثل شاخص‌های مراقبت از بیمار و تسهیلات سلامت پرداخته شده یا اصلا پرداخته نشده است.
توجه به مدت زمانی که پزشک/داروساز برای تجویز/تحویل دارو برای بیمار صرف می‌کنند، تدوین قوانین و استانداردهایی برای الصاق برچسب‌های دارویی حاوی اطلاعات کامل، اصلاح باورهای غلط مثل مفید بودن اقلام تزریقی به‌جای اقلام خوراکی و اعتقادات مرسوم در مورد آنتی‌بیوتیک‌ها در میان مردم ازطریق آموزش و فرهنگ‌سازی و نیز کاهش تقاضاهای القایی، افزایش تعهد داروخانه‌ها به عدم ارایه داروهای P.O.M. بدون نسخه پزشک، گنجاندن دوره‌های ویژه آموزشی تجویز منطقی دارو برای دانشجویان رشته‌های پزشکی، دسترسی کلیه مراکز درمانی اعم از دولتی یا خصوصی به لیست فرمولری منطقه‌ای یا EDL، رصد کلیه شاخص‌های توصیه شده توسط WHO/INRUD در مقاطع مختلف زمانی و ارایه برنامه برای نتایج نامناسب آنها، اختصاص ردیف‌های بودجه‌ای کافی برای تحقیق و پژوهش دراین زمینه‌ها، اجرای نظام سطح‌بندی خدمات با تاکید بر فیدبک، طراحی گایدلاین‌های درمانی حداقل برای بیماری‌های شایع هر منطقه با حضورسازمان‌های بیمه‌گر (درحال حاضر 106 کشور فاقد هرگونه راهنمای بالینی هستند) و بالاخره الکترونیکی کردن نسخ برای از بین بردن مشکلات عدیده نسخ کاغذی مثل خطاها، تخلفات احتمالی و غیره، ضمن کاهش هزینه‌های کاذب دارویی می‌تواند باعث تقویت تجویز یا مصرف منطقی دارو مطابق استانداردهای جهانی در کشورمان شود.
