روزنامه سپید | اخبار 3 | 01 آذر 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d33563
مرحله سوم طرح تحول سلامت با هدف مبارزه با زیر میزی ابعاد دیگر این طرح را پیش از پیش عیان کرد. این طرح که از بیمارستان‌ها آغاز شد، به نظر می‌رسد گروه هدف آن، مردم و پزشکان هستند (تاکنون).
در هر دو گروه نیز تاکنون یک هدف مدنظر بوده و آن بحث مادی است. به عبارت دیگر طبق آمارهای بیان شده، پرداخت هزینه‌ها از جیب مردم کاهش یافته است و از سوی دیگر با اجرایی شدن مرحله سوم طرح، تعرفه‌های برخی از پزشکان افزایش یافته است. در هر دو گروه جنبه مادی خدمات پزشکی برجسته است. در سوی دیگر این ماجرا کادرهای دیگر درمانی و بهداشتی قرار دارند که تا حدی با این شیوه اجرایی مخالفت دارند. نمونه آن اعتراضات پرستاران به چگونگی اجرای طرح و خدمات تعرفه‌ای آنها است.
در این میان به نظر می‌رسد دستیاران که کادر اصلی درمانی در بیمارستان‌های دولتی را تشکیل می‌دهند در سازوکار اجرایی مرحله سوم طرح نادیده انگاشته شده‌اند. دستیاران بیمارستان‌های دولتی با اجرایی شدن طرح تحول سلامت بیشترین فشار کاری را متقبل شدند. دستیاری اولا و بالذات ماهیتی دانشجویی دارد، اما دستیارانی که باید فرایند آموزشی را طی کنند و در حوزه کاری خود متخصص شوند به سطح ارائه دهندگان خدمات با حداقل دستمزد تبدیل شده‌اند. ماهیت آموزشی دستیاری عملا با اجرای این طرح نسبت به قبل تفاوتی نکرده است و تنها بار کاری و خدماتی آن (که در برخی مواقع انجام اموری نازل است) برجسته شده است. در واقع دستیاران در فرایند طرح تحول به هیچ انگاشته شده‌اند. دستمزد پرداختی دستیاران نسبت به افزایش تعرفه‌ها تغییری نداشته است در حالی‌که بار کاری آنها افزایش داشته است. ممکن است کسی استدلال کند که دستیاران در حال آموزش هستند و بنابراین در فرایند آموزش نیازمند حقوق بالاتر نیستند. این استدلال یک مغالطه تیپیک منطقی است. اولا دستیاران مسئولیت حقوقی دارند. اگر فردی مسئولیت حقوقی در قبال کارش دارد، حقوق و خدماتی که دریافت می‌کند عقلا متمایز است از فردی که مسئولیت حقوقی ندارد. اگر دستیاری خطا بکند باید عواقب حقوقی آن را بپردازد، اما به لحاظ مالی در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد. با این فشار کاری طبیعی است که احتمال خطا بالا برود، اما وضعیت مالی و خدماتی دستیار هیچ تغییری نکرده است. این با هر تعریف و مفهوم از عدالت ناسازگار است و ظلم آشکار است.
به نظر می‌رسد فرایند طرح تحول سلامت لااقل در مرحله سوم آن نیازمند خانه تکانی جدی باشد، اولا تمام حقوق و خدمات کادرهای درمانی براساس شرایط و مرتبه آنها باید بازنگری شود. تفاوت‌ها نباید به حدی باشد که افراد به لحاظ روانشناختی احساس ظلم کنند. بلکه باید با نگاهی عمیق و با ملاحظه همه جوانب کار را سنجید تا در میانه کار به بن بست نرسیم.
احمدرضا همتی مقدم
