روزنامه سپید | اخبار 4 | 12 آذر 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d32325
یکی از مباحث بسیار مهمی که در سال 1393 به مباحث عفونی امتحان دستیاری اضافه شده، آبسه ریه است که در این نوشتار، به نکات مهم آن اشاره خواهد شد.
تعریف: به عفونت ریه که موجب نکروز پارانشیم ریه می‌شود، آبسه ریه گفته می‌شود. آبسه‌هایی که در مدت زمانی کمتر از 6-4 هفته ایجاد شده‌اند، حاد و به مواردی که بیشتر از 6-4 هفته از ایجادشان گذشته باشد، مزمن گفته می‌شود.
اتیولوژی: آبسه‌های ریوی غیراختصاصی اکثرا به دلیل باکتری‌های بی‌هوازی ایجاد می‌شوند (100 درصد امتحانی). مایکوباکتریوم توبرکلوزیس عامل مهمی در سبب‌شناسی آبسه ریه است.
در بیماران جوانی که در گذشته سالم بوده، استافیلوکوک اورئوس در صورت ابتلا به آنفلوانزا عامل آبسه ریه است. در افراد با نقص ایمنی، باسیل‌های گرم منفی روده‌ای به خصوص کلبسیلا پنومونیه عامل آبسه ریه هستند. در آمبولی سپتیک ناشی از آندوکاردیت دریچه تریکوسپید آبسه‌های متعدد ریه رخ می‌دهد.
تظاهرات بالینی: آبسه‌های غیراختصاصی ریه، عفونت‌های آرامی هستند که در عرض چند روز تا چند هفته ظاهر شده و معمولا بیمار سابقه آسپیراسیون را دارد.
یک ویژگی شایع در این بیماران عفونت‌های اطراف دهان و لثه است. هوازی‌ها، بی‌هوازی‌ها و استرپیتوکوک میکروآئروفیل که در مجاری هوایی فوقانی کلونیزه می‌شوند، در آبسه‌های ریه دیده می‌شوند.
علائم شایع: خستگی، سرفه، خلط و تب، ولی لرز ناشایع است. بیشتر بیمارن کاهش وزن و آنمی دارند. بعضی از بیماران خلط بد بو دارند که حاکی از وجود بی‌هوازی‌ها است. در صورت درگیری پلور ممکن است پلورزی رخ دهد.
تشخیص: بهترین روش تصویربرداری آبسه ریه، CT-Sca- است. نمونه‌های خلط را می‌توان جهت کشت مورد بررسی قرار داد. ولی باکتری‌های بی‌هوازی در کشت یافت نمی‌شوند، در صورتی‌که شایع‌ترین علت اولیه آبسه ریه هستند. لذا کشت در تشخیص باکتری‌های بی‌هوازی بی‌ارزش است.
درمان: عفونت‌های ناشی از باکتری‌های بی‌هوازی باید در ابتدا با کلیندامایسین وریدی 600 میلی گرم چهار بار در روز درمان شوند.
زمانی که تب بیمار قطع شد و از لحاظ بالینی بهبود یافت، کلیندامایسین وریدی به کلیندامایسین خوراکی 300 میلی گرم (چهار بار در روز ) تبدیل می‌شود. طول مدت درمان خوراکی تا زمانی ادامه می‌یابد که در تصویربرداری از قفسه سینه، ضایعه از بین رفته باشد یا به اسکار کوچکی تبدیل شده باشد.
آنتی‌بیوتیک‌های انتخابی در سایر سوش‌ها: 1) آبسه ریوی ناشی از استافیلوکوک اورئوس باید با وانکومایسین درمان شود. جایگزین آن لینزولید است. در عفونت‌های ریوی نباید از داپتومایسین استفاده کرد (100 درصد امتحانی)، 2) آبسه‌های ریوی ناشی از باکتری‌های گرم منفی (کلبسیلا پنومونیه و سودوموناس آئروژینوزا) در مبتلایان به سرکوب ایمنی و بیماری‌های مزمن شدید ریوی شایع‌تر هستند. در این موارد کارباپنم یا β-لاکتام همراه با آمینوگلیکوزیدها استفاده می‌شوند. آبسه‌های ناشی از سودوموناس باید با آنتی‌بیوتیک تزریقی و به صورت درازمدت درمان شوند.
جراحی: در 12-10 درصد از آبسه‌های ریوی جراحی لازم است. اندیکاسیون‌های جراحی عبارتند از: 1) شکست درمان دارویی، ( به دلیل: الف) انسداد برونش، ب) آبسه بزرگتر ازcm 6، ج) عفونت با باکتری مقاوم مثل سودوموناس آئروژینوزا)، 2) در صورت شک به نئوپلاسم یا خونریزی.
کامران احمدی
