روزنامه سپید | اخبار 14 | 24 دی 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d30755
سپید: براساس گزارش رئیس گروه آمارهای اقتصادی مرکز آمار ایران، مصرف شیر در خانوارهای ایرانی در سال‌های 1386 تا 1391 روندی کاهشی را طی کرده است.
در گزارشی که از سوی شکوفه قصوری، رئیس گروه آمارهای اقتصادی خانوار دفتر جمعیت، نیروی کار و سر شماری ایران تهیه شده ،آمده است: «بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها پیش‌بینی‌شده که در مدت پنج سال یارانه کالاهایی همچون بنزین، گازوئیل، گاز، نفت، برق، آب، گندم، شکر، برنج، روغن و شیر حذف یا هدفمند شود.»
اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و آزادسازی قیمت‌ها بر 16 قلم کالای مذکور که در سال 1389 آغاز شد، نتایج متفاوتی در برداشت؛ در این گزارش رییس گروه آمارهای اقتصادی مرکز آمار ایران به بررسی روند مصرف شیر در سال‌های 1386 تا 1391 پرداخته‌شده است تا روند مصرف شیر قبل و بعد از هدفمندی یارانه‌ها موردبررسی قرار گیرد.
مقدار، شاخص قیمت و هزینه انواع شیر در یک خانوار ایرانی
در طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران، انواع شیر خریداری شده توسط خانوار سوال و ثبت می‌شود. هر چند در بازار شیر خوراکی از تنوع زیادی برخوردار است، اما با گنجاندن انواع اقلام مربوط به مصرف این ماده خوراکی سعی شده است دقت پاسخ گیری افزایش یابد.
با توجه به مقدار مصرف انواع شیر در خانوار، شاخص قیمت مصرف‌کننده و هزینه انواع شیر برای یک خانوار شهری و روستایی در سال‌های 1386 (قبل از اجرای هدفمندی یارانه‌ها) تا سال 1391 (دو سال بعد ازا اجرای هدفمندی یارانه‌ها) موردبررسی قرار گرفته است.
در مناطق شهری روند مصرف شیر در سال‌های 1386 تا 1391 (غیر از سال 1388) کاهشی بوده، درحالی‌که هزینه و شاخص قیمت شیر روندی افزایشی داشته است.
در مناطق روستایی نیز همچون مناطق شهری، شاخص قیمت و هزینه شیر افزایش‌یافته، ولی روند کاهشی مصرف همانند مناطق شهری مشاهده نمی‌شود. البته در سال 1391 نسبت به سال 1390 افزایش اندکی در مقدار مصرف مشاهده می‌شود. هرچند که این افزایش آن‌قدر نیست که دوباره مقدار را به همان اندازه سال 1389 بازگرداند.
نمودار مصرف شیر در ایران
فائو یا همان سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، مصرف استاندارد شیر را 169 کیلوگرم اعلام کرده است. براساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی فائو در سال 2007 میلادی (1386 خورشیدی) مصرف سرانه شیر در ایران حدود 66 کیلوگرم در سال بوده است. در همان سال به جز افغانستان و عراق که آمار دقیقی از آنها موجود نبوده، مصرف شیر در ایران کمتر از همه کشورهای همسایه آن بوده است.
در سال 2007 به‌طور متوسط هر شخص در پاکستان سالانه 160 کیلوگرم، در ترکیه 138 کیلوگرم و در جمهوری آذربایجان 119 کیلوگرم شیر مصرف کرده است.
کشور فنلاند در شمال اروپا بیشترین مصرف شیر را در جهان دارد و هر شهروند این کشور به‌طور متوسط سالانه 361 کیلوگرم شیر مصرف کرده است. در بیشتر کشورهای اروپایی و مخصوصاً اروپای غربی، مصرف سالانه شیر بیش از 200 کیلوگرم برای هر شخص است.
شایان ذکر است که منبع آمارهای فائو متفاوت با اطلاعات قابل دستیابی از طرح هزینه و درآمد خانوار است و در نتیجه مصرف سرانه در این طرح کمتر از آمارهای فائو نشان داده می‌شود. با این حال در بهترین وضعیت ممکن بازهم مصرف سرانه شیر ایرانیان از بسیاری از کشورها حتی از استاندارد جهانی کمتر است.
مقدار مصرف سرانه شیر در مناطق شهری در سال 1391 در حدود 66 درصد مصرف سرانه شیر در سال 1386 است. در همین دوران مقدار مصرف سرانه شیر در مناطق روستایی در سال 1391 در حدود 88 درصد مصرف سرانه شیر در سال 1386 است. می‌توان نتیجه گرفت که اجرای طرح آزادسازی قیمت‌ها موجب کاهش بسیار بیشتر مصرف شیر خانوارها در مناطق شهری نسبت به خانوارهای مناطق روستایی شده است.
