روزنامه سپید | اخبار 5 | 21 دی 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d30329
در تمام مواردی که شرایط رسیدن اسپرم به تخمک در رحم فراهم نباشد، مانند انسداد لولههای رحمی، چسبندگیهای حفره لگنی، تعداد کم اسپرم و تحرک پایین اسپرم از روش IVF استفاده میشود.
مراحل انجام عمل: روز عمل، نمونه اسپرم از مرد و تخمک تحت یک بیهوشی کوتاه و موقت از زن گرفته میشود. سپس اسپرم و تخمک در آزمایشگاه جنینشناسی در محیط کشت مجاور یکدیگر قرار دادهشده تا اسپرم خودش وارد تخمک شده و آن را بارور کند. به تخمک لقاح یافته، جنین گفته میشود. جنین تکسلولی شروع به تقسیم میکند و یک جنین چند سلولی ایجاد میکند. جنین پس از 48 تا 72 ساعت به رحم زن منتقل شده تا در آنجا لانهگزینی کند و بارداری انجام شود. پس میتوان مراحل انجام عملIVF را به چهار مرحله تقسیم کرد. مرحله اول: تحریک تخمدان، مرحله دوم: تخمکگیری، مرحله سوم: لقاح اسپرم و تخمک، مرحله چهارم: انتقال جنین.
در مرحله اول برای تحریک تخمدانها، از داروهای هورمونی استفاده میشود. تزریق عضلانی آمپول HMG تخمدانها را برای رشد فولیکول تحریک میکند و تزریق عضلانی آمپول HCG باعث بلوغ تخمکها و انجام تخمکگذاری میشود. در مرحله عمل، تخمکگیری با یکی از دو روش لاپاراسکوپی یا با مشاهدات سونوگرافی از طریق واژینال امکانپذیر است. در روش دوم نیازی به بیهوشی عمومی نیست و با یک بیهوشی کوتاهمدت یا بیحسی موضعی قابل انجام است. با استفاده از دستگاه سونوگرافی، پزشک فولیکول ها را مشاهده و مایع فولیکولی همراه با تخمک کشیده میشود که به این عمل اصطلاحا پانکچر میگویند. در مرحله سوم، عمل لقاح اسپرم و تخمک در محیط کشت آزمایشگاه انجام میگیرد. با توجه به اینکه برای بالا بردن درصد موفقیت چندین تخمک لقاح مییابد، تعداد جنینهای تشکیلیافته زیاد است. اگر این جنینها کیفیت مطلوبی داشته باشند، تعدادی از آنها با صلاحدید زوج منجمد و نگهداری میشوند تا درصورت نیاز برای بارداریهای بعدی از این جنینها استفاده شود. در مرحله چهارم یا انتقال جنین نیز نیازی به بیهوشی نیست. جنین یا جنینها به وسیله یک کاتتر به داخل رحم منتقل شده و یکی دو ساعت بعد از انتقال جنین، بیمار مرخص میشود.
مزایا و محدودیتهای عمل IVF: یکی از مزایای IVF این است که قبل از انتقال جنین، عمل لقاح قابل مشاهده است و در صورتی که اسپرم با تخمک لقاح پیدا نکند میتوان در نوبتهای بعدی شرایط لقاح را تغییر داد. مزیت دیگر IVF این است که اگر یک بیمار فاقد لولههای رحمی باشد نیز بدون مشکل، عمل IVF انجام میشود، اما محدودیت IVF آن است که میزان بارداری در زنان بالای 40 سال به علت پایین بودن کیفیت تخمکهای زن کاهش مییابد.
اقدامات قبل از عمل: بعد از آزمایشهای روتین، آزمایش هورمونی و ویزیت زوج توسط متخصصان در صورتی که روشدرمانی IVF پیشنهاد شود، مراحل زیر طی میشود: 1) روز دوم یا سوم قاعدگی برای بررسی وضعیت تخمدانها و رحم سونوگرافی انجام میشود. 2) بعد از انجام سونوگرافی با نظر متخصص، دارو جهت تحریک تخمکگذاری تجویز میشود. 3) طی مرحله مصرف دارو، پنج الی شش نوبت سونوگرافی براساس میزان واکنش تخمدانها انجام میشود. 4) زمانی که فولیکولها به اندازه مناسب میرسد، داروی HCG تزریق و بیمار آماده عمل تخمکگیری میشود. 5) حدود 36 ساعت بعد از تزریق HCG و همزمان با دریافت نمونه اسپرم از مرد، عمل لقاح درون آزمایشگاه انجام میشود.