روزنامه سپید | اخبار 5 | 21 دی 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d30326
شیرینکنندههای مصنوعی که به آنها جایگزین شکر نیز میگویند، موادی هستند که از آنها بهجای ساکاروز (شکر طبیعی سفید) جهت شیرین کردن غذاها و نوشیدنیها استفاده میشود. چون شیرینکنندههای مصنوعی از شکر طبیعی سفید بسیار شیرینترند، مقادیر کمتری از آنها برای ایجاد همان میزان شیرینی لازم است.
حساسیت نسبت به ارتباط میان شیرینکنندههای مصنوعی و سرطان هنگامی بهوجود آمد که بررسیهای اولیه نشان میداد ترکیب سیکلامات و ساخارین موجب بروز سرطان مثانه در حیوانات آزمایشگاهی میشود. در حالیکه نتایج بررسیهای ویژه تعیین سرطانزایی (بررسیهایی که در آن سرطانزا بودن یا نبودن یک ماده مشخص میشود) روی این شیرینکنندهها و دیگر شیرینکنندههای مجاز، دلیل قاطعی را مبنی بر وجود رابطهای میان مصرف شیرینکنندههای مصنوعی و ابتلا به سرطان در انسانها نشان نمیدهد.
ساخارین: در بررسیهایی که روی موشهای آزمایشگاهی طی اوایل دهه 1970 انجام شد ساخارین از دلایل بروز سرطان مثانه شناخته شد. بررسیهای بعدی در موشهای آزمایشگاهی نشان داد مصرف میزان زیاد ساخارین، به خصوص در موشهای نر، باعث افزایش بروز سرطان مثانه و مجاری ادراری در آنان میشود. اما، بررسیهای ساز و کاری (مطالعاتی که در آنها تاثیر یک ماده بر بدن مشخص میشود) نشان دادند که نتایج قبلی بهدست آمده تنها در مورد موشها صادق است. بررسیهای مربوط به همهگیرشناسی انسانی نشان دادند که دلیل قانعکنندهای مبنی بر ارتباط میان مصرف ساخارین و بروز سرطان مثانه وجود ندارد.
از آنجا که تومورهای مثانهای دیده شده در موشهای آزمایشگاهی با ساز و کار بدن انسان همگونی ندارند، و به این دلیل که مدرک روشنی دال بر بروز سرطان در انسانها بر اثر مصرف ساخارین یافت نشد، ساخارین که از سال 1981 در فهرست مواد سرطانزای سازمان ملی سمشناسی آمریکا، بهعنوان مادهای سرطانزا برای انسان وارد شده بود، در سال 2000 از این فهرست حذف شد.
سیکلامات: چون نتایج آزمایشها در موشها نشان میداد که سیکلامات ممکن است خطر ابتلا به سرطان مثانه را در انسانها افزایش دهد، اداره غذا و داروی آمریکا در سال 1969، استفاده از سیکلامات را ممنوع کرد. پس از بررسی دوباره سرطانزا بودن سیکلامات و ارزیابی اطلاعات جدید، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که سیکلامات سرطانزا یا ماده کمککننده به مواد سرطانزا (مادهای که تاثیر یک ماده سرطانزا را بیشتر میکند) نیست. بنابراین اداره غذا و دارو اعلام کرد که نگرانیهای نهاد غذا و دارو درباره سیکلامات، ربطی به سرطان ندارد.
در شماره آینده، در مورد دیگر شیرینکنندهها و ارتباط آنها با سرطانها بحث خواهد شد.