رضایت بیمار در جراحی کم‌تهاجمی

روزنامه سپید   |   اخبار 8   |   08 خرداد 1395   |   لینک خبر:   sepidonline.ir/d30200

       مهم‌ترین نکته‌ای که به لحاظ پزشکی قانونی در مورد جراحی باید دانست، چه جراحی‌های باز و چه جراحی‌های کم‌تهاجمی مسئله حقوق بیمار و کسب رضایت وی است. به صورت کلی قوانین در جراحی‌های کم‌تهاجمی و باز تفاوت زیادی نمی‌کند و ما هم به موردی برنخورده‌ایم که نیاز به قانون مجزا در این زمینه را خواستار باشد. چرا که تاکنون همه قواعدی که در رابطه با جراحی‌های باز برای بیمار و جراح تنظیم و پیش‌بینی شده است، در جراحی‌های لاپاراسکوپی و کم‌تهاجمی هم صدق می‌کند. جراحان هم با قواعد آشنایی دارند و تنها لازم است برخی جزئیات به آنها آموزش یا یادآوری شود. در زمینه جراحی‌های کم‌تهاجمی بیشترین موردی که به لحاظ قانونی لازم است مورد توجه پزشکان باشد، همان مسئله کسب رضایت بیمار است. گاهی پزشک به خوبی شرایط را برای بیمار توضیح نمی‌دهد و بیمار از مراحل درمانی باخبر نمی‌ماند. مواردی مشابه این موضوع باعث بروز نارضایتی در بیمار می‌شود. از سویی بسیاری از بیماران نمی‌دانند که جراحی پیش روی آنها کم‌تهاجمی است و امکان دارد به پزشک اعتراض کنند که چرا پیش از آن، این مسئله را با آنها در میان نگذاشته است.

       البته اینطور نیست که بیماران به خودی خود، جراحی باز را انتخاب کنند. اما اگر مسئله جراحی‌های کم‌تهاجمی برای آنان به خوبی توضیح داده نشود و آنها دید مناسبی نسبت به موضوع پیدا نکنند، شاید مایل به انجام این جراحی نشوند. شاید هم با دید کامل تصمیم بگیرند که این شکل از جراحی را نمی‌خواهند پیش ببرند و در این حالت پزشک موظف است به انتخاب بیمار احترام بگذارد. مگر اینکه بیمار طفل باشد یا هوشیاری لازم برای انتخاب تصمیم‌گیری را نداشته باشد که در این صورت خانواده وی تصمیم می‌گیرند که چه راه درمانی را برای بیمار انتخاب کنند. تمام مراحل قانونی، چه از نظر عوارض چه از نظر حقوق بیمار و پزشک در هر دو شکل جراحی یکسان است و هیچ تفاوتی از این نظر وجود ندارد. هنوز هم این نیاز حس نشده است که جراحی‌های کم‌تهاجمی به نوبه خود نیاز به چند آیین‌نامه مجزا دارند و اگر زمانی نبود این قوانین منجر به مشکلات احتمالی شد، در آن هنگام بحث قانون‌گذاری پیش می‌آید. در حال حاظر جراحان زیادی هستند که می‌توانند این جراحی‌ها را انجام دهند، ولی نکاتی مانند لزوم جراحی در کلینیک و بیمارستان، بیهوشی‌های بیمار و مسائلی شبیه به این از نکات ریزی است که پزشکان حین اقدام به جراحی باید از آن باخبر باشند. به همین علت، حضور در گردهمایی‌های حقوقی، مطالعه آیین‌نامه‌ها و قوانین مصوب به جراحان چه آنهایی که جراحی لاپاراسکوپی انجام می‌دهند و چه آنها که متخصص جراحی‌های باز هستند، توصیه می‌شود.