روزنامه سپید | اخبار 5 | 03 آذر 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d2995
سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) روز گذشته با میزبانی و ریاست رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و حضور رئیسان جمهوری روسیه، عراق، بولیوی، ونزوئلا، گینه استوایی، نیجریه وترکمنستان در سالن اجلاس سران برگزار شد. در این اجلاس سران 8 کشور صادرکننده عمده گاز جهان گردهم آمدند و برای سومین بار از نزدیک درباره مهم‌ترین امور ناظر بر (مجمع کشورهای صادرکننده گاز) تصمیم‌گیری و آخرین دغدغه‌های خود را در قالب بیانیه نهایی این اجلاس به جهانیان اعلام کردند. مجمعی که 4۲ درصد از تولید گاز جهان، 6۷ درصد از ذخایر گازی ، ۳۸ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۸5 درصد از تجارت گاز طبیعی مایع‌شده (LNG) جهان را در اختیار دارد.
گفتنی است مهمانان ویژه این اجلاس نیز فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری آذربایجان، عبدالمالک سلال، نخست‌وزیر الجزایر، سالم البدری، دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت، آلدو فلورس کویرگان و دبیر مجمع بین‌المللی انرژی بودند.
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی آغازین سومین مجمع کشورهای صادرکننده گاز در محل ساختمان اجلاس سران تهران گفت: «بدون شک اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکنندگان گاز یکی از مهم‌ترین رویدادهای مربوط به انرژی، به‌ویژه صنعت گاز محسوب می‌شود.»
حسن روحانی خاطرنشان کرد: «هدف از این اجلاس، همکاری برای یافتن راهکارهایی جهت حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو مجمع، توسعه همکاری میان کشورها در زمینه‌های مختلف ازجمله اکتشاف، تولید و تجارت گاز طبیعی، هماهنگی سیاست‌ها در راستای افزایش سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی مصرفی جهان و ارتقای جایگاه مجمع در عرصه بین‌المللی انرژی است.»
وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: «هنر و درایت مجمع کشورهای صادرکننده گاز، این است که ضمن رعایت اصل بدیهی حق مالکیت و حاکمیت کشورهای عضو بر منابع گازی، و نحوه بهره‌برداری از آن، که طبعاً به مصرف، و تجارت این منبع مهم انرژی نیز تسری می‌یابد، مستمراً زمینه‌های هماهنگی و سازگاری بیشتر سیاست‌های انرژی و همکاری و تشریک‌مساعی اعضای مجمع را امکان‌پذیر سازد.»
رئیس دولت یازدهم با اشاره به اینکه راهبرد ما برافزایش تولید و صادرات گاز طبیعی از طریق سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز استوارشده است، خاطرنشان ساخت: «طبعاً اولویت همکاری‌های بین‌المللی ما در این فعالیت‌های کشورهای عضو مجمع صادرکننده گاز است و من هم اینجا از روسای محترم کشورها و دولت‌های دوست عضو مجمع که در این اجلاس حضور یافته‌اند دعوت می‌کنم، برای ارتقای همکاری‌ها و با حفظ منافع متقابل در سرمایه‌گذاری‌های ایران برای توسعه منابع عظیم گاز این کشور، که در راستای افزایش سهم مجمع در تولید و تجارت گاز طبیعی در جهان است، مشارکت کنند.» رئیس‌جمهوری روسیه نیز در سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران طی سخنان کوتاهی بابیان اینکه فضای جدید، ساختار بازار گاز را تغییر داده است، گفت: «اکنون روش‌های جدیدی برای فروش این کالا به وجود آمده است.»
ولادیمیر پوتین خاطرنشان ساخت: «کشورهای عضو این مجمع ۷۹ درصد گاز کل جهان را تولید می‌کنند و نیمی از تجارت این انرژی را دارند.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: «تا سال ۲۰۴۰ میلادی، تقاضای جهانی گاز ۳۲ درصد معادل ۵ تریلیون مترمکعب افزایش خواهد داشت و این در حالی است که در پیش‌بینی‌های سال ۲۰۱۴ این عدد ۳, ۴ تریلیون مترمکعب بوده است.
پوتین با اشاره به تلاش‌های این کشور برای ایجاد زیرساخت‌های گاز طبیعی افزود: «سرمایه‌گذاری در این زمینه نیازمند تضمین‌های اطمینان‌بخش است زیرا باید ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش داد و برای تامین امنیت آن‌همه باید هزینه کنند و سهم خود را پرداخت کنند.»
محمدحسین عادلی دبیر کل مجمع کشورهای صادرکننده گاز نیز در این نشست GECF را کلید همکاری بزرگ‌ترین دارندگان گازی جهان در کنار یکدیگر دانست و اظهار کرد: «مجمع کشورهای صادرکننده گاز می‌تواند تقاضای گاز جهان را در بلندمدت تامین کند.»
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران حضور 9 رئیس دولت در این اجلاس را بی‌سابقه توصیف کرد و گفت: «در نخستین اجلاس سران که در قطر برگزار شد 4 رئیس دولت و در دومین دوره آنکه در روسیه برگزار شد 6 رئیس دولت حضور داشتند.» اما جدا از اهمیتی که این اجلاس کم‌سابقه ازلحاظ تعدد حضور سران کشورها در ایران دارد، پیام اصلی آن همان‌گونه که زنگنه در نشست خبری حاشیه اجلاس وزرای این مجمع اعلام کرد، به‌نوعی خوشامدگویی به کشورمان برای ورود مجدد به بازارهای انرژی جهان به‌ویژه در دوران پساتوافق و نشانگر اهمیتی است که این کشورها برای ایران به‌عنوان دارنده دومین ذخایر گاز طبیعی جهان قائل هستند و می‌توان گفت استقبال بی‌سابقه سران کشورهای عضو، شرایط ویژه بازار گاز و وقوع تحولات بزرگ در این بازار و نزدیک شدن به موعد لغو تحریم‌های ایران از ویژگی‌های این اجلاس است. در این اجلاس شماری از روسای نهادهای مهم بین‌المللی نیز شرکت کردند. گفتنی است که با برگزاری سه اجلاس سران، فوق‌العاده و عادی وزیران در تهران، ایران نخستین بار از زمان تشکیل مجمع کشورهای صادرکننده گاز در 14 سال گذشته همزمان میزبان سه اجلاس گازی در این سطح بود. گفتنی است از نکات مهم که در اجلاس اخیر رخ‌داده، حضور هیئت‌های بلندپایه اقتصادی و سیاسی کشورهای شرکت‌کننده است که اهمیت اقتصادی و سیاسی این دوره از نشست سران را دوچندان کرده است. در همین زمینه کارشناسان معتقدند اجلاس تهران نقطه عطفی در فرایند تکامل و بلوغ GECF است؛ ضمن آنکه این اجلاس با ورود جدی به مسائل و چالش‌های صنعت و تجارت جهانی گاز و ایجاد بسترها و زمینه‌های همکاری‌های فنی، اقتصادی و سیاسی میان کشورهای عضو GECF، زمینه ارتقای جایگاه این نهاد بین‌المللی و همچنین جایگاه و اهمیت کشورهای دارنده و صادرکننده گاز جهان در معادلات اقتصادی و سیاسی بین‌المللی را فراهم می‌کند. همچنین وزیران عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز در هفدهمین نشست عادی، نماینده ایران را برای دو سال دیگر به‌عنوان دبیر کل برگزیدند. عادلی از سال 2013 پست دبیرکلی GECF را بر عهده دارد و با انتخاب دوباره، تا سال 2017 عهده‌دار این مسئولیت خواهد بود. ازجمله دیگر تصمیمات نشست وزیران، انتخاب محمد بن صالح الساده، وزیر انرژی و صنعت قطر، به‌عنوان رئیس مجمع کشورهای صادرکننده گاز و بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران به‌عنوان نایب‌رئیس این مجمع از ژانویه 2016 بود. همچنین قرار است هجدهمین نشست وزارتی GECF هفدهم نوامبر ۲۰۱۶ در دوحه قطر برگزار شود.
تولید کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس تهران در سال ۲۰۱۴ در بخش گاز، حجمی بالغ‌بر ۱۵۶۵ میلیارد مترمکعب در سال و تولید نفت آن‌ها به 9/32 میلیون بشکه در روز بالغ می‌شود.
با توجه به صادرات روزانه 5/19 میلیون بشکه‌ای نفت خام در روز ۱۸ عضو اصلی و ناظر GECF و با در نظر گرفتن حجم صادرات 3/647 میلیارد مترمکعبی اعضای این مجمع به‌راحتی می‌توان دریافت که تصمیم‌گیری‌های اجلاس تهران در مورد بازارهای گاز جهان می‌تواند تاثیرات مهمی در آینده تامین انرژی جهان داشته باشد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که هم‌اکنون (GECF) به همراه هفت سازمان IEA, IEF, APEC, OLADE, EU, UNSD, OPEC مکانیزم جهانی تبادل اطلاعات گاز را به وجود آورده است.
سجادخداکرمی
