روزنامه سپید | اخبار 12 | 16 دی 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d29903
در ابتدا زیست‌شناسان تصور می‌کردند، انسان‌ها 2میلیون ژن دارند، اما مشخص شد ژن‌های ما حتی کمتر از ژن‌های کرم‌های لوله‌ای است. ژن‌ها اجزای اصلی وراثت در موجودات زنده هستند و همه اطلاعات مورد نیاز موجود زنده را در خود دارند. ژن بخشی از DNA است و حاوی کدهای مورد نیاز برای ساخت واحدهای سازنده پروتئین است. پروتئین‌ها آجر بنای موجود زنده هستند. تعداد ژن‌های انسان اولین بار در سال 1960 تخمین زده شد. از آن زمان دانشمندان تصور می‌کردند انسان باید دارای 2 میلیون ژن کد کننده پروتئین باشد، اما با گذشت زمان و با شروع پروژه ژنوم انسان در اواخر 1990، تعداد 100هزار ژن در انسان تخمین زده شد و این تعداد هنوز در حال کاهش بود. در سال 2001، اولین ژنوم تعیین توالی شده انسان این تصورها را دگرگون کرد. کنسرسیوم بین‌المللی تعیین توالی ژنوم انسان، ژن‌های انسان را 30هزار و گروه رقیبش به سرپرستی کریگ ونتر، این تعداد را 26هزار ژن تخمین زد.
در سال 2004 این تعداد حتی 24هزار و500 ژن و در 2007 به 20هزار و500 ژن تخمین زده شد و تاکنون این تعدادی بود که تصور می‌شد. امروزه این تعداد دوباره رو به کاهش گذاشته است و بر اساس مرکز تحقیقات بین‌المللی سرطان اسپانیا، تعداد صحیح ژن‌های کد کننده در انسان به احتمال به 19000 نزدیک‌تر است. مشخص کردن تعداد ژن‌های کدکننده پروتئین کار راحتی نیست.
بهترین روش گرفتن نمونه از سلول، یونیزه کردن پروتئین‌ها و مشخص کردن آنها از طریق طیف‌سنجی جرمی است. روش این است که با مشخص کردن پروتئین‌های موجود در یک موجود زنده به تعداد ژن‌های آن موجود پی برد. اما این تنها در صورتی ممکن است که نمونه همه انواع سلول‌ها را در دست داشته باشیم که کاری بسیار پیچیده است. در نتیجه از آنجایی که بسیاری از پروتئین‌ها در نمونه وجود ندارند، شمرده نخواهند شد. سپس به بررسی ژن‌ها از طریق فاکتورهای مشترک موجود میان ژن‌ها پرداخته شد. یکی از این فاکتورها یافت شدن این ژن‌ها در سایر مهره‌داران مانند موش و شامپانزه و سگ است. به گفته محققان این حقیقت که برخی ژن‌ها از گذشته در همه موجودات وجود داشته‌اند و نقش خود را حفظ کرده‌اند، آنها را به آسانی قابل تشخیص کرده است.
هنوز ژنوم انسان کاملاٌ مشخص نشده است و هنوز زیست‌شناسان در حال تخلیص مدل‌های ژنی و شمردن تعداد واقعی ژن‌های انسان هستند.
اطلاعات به دست آمده از این بررسی نشان داد که تعداد ژن‌های انسان به 19هزار ژن نزدیک‌تر است و این به این معنی است که انسان ژن‌های کدکننده پروتئین کمتری نسبت به کرم نماتد (لوله‌ای) دارد.
ژنتیک‌دانان این نظر را که هرچه موجودی پیچیده‌تر باشد ژن‌های آن نیز بیشتر است را رد کرده بودند. این حقیقت که ژنوم انسان دارای ژن‌های کمی است و اقتصادی عمل می‌کند، این سوال را مطرح می‌کند که واقعاٌ چه چیزی درباره ژنوم انسان است که تا این حد آن را پیچیده می‌کند. برای مثال پیچیدگی موجود در مغز در مقایسه با سایر حیوانات مانند میمون‌ها و کرم‌ها. سوالی که جوابش می‌تواند برنده جوایز مختلفی باشد.
منبع: Mediume.com
ترجمه: مهسا شیرانی
