روزنامه سپید | اخبار 15 | 27 اردیبهشت 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d28280
سپید: سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد «تقریبا همه افراد در شهرهای بزرگ در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط با میزان بالای آلودگی هوا روبه‌رو هستند و این مشکل فزاینده باعث مرگ زودرس بیش از ۳ میلیون نفر در سال می‌شود و آسیب‌های عظیمی به بهداشت انسانی وارد می‌کند.» این سازمان وابسته به سازمان ملل می‌گوید 4 نفر از هر 5 نفر ساکنان سراسر جهان در شهرهایی زندگی می‌کنند که کیفیت هوایشان با دستورالعمل‌های کیفیت هوای سازمان جهانی بهداشت مطابقت ندارد؛ این رقم در کشورهای فقیرتر به ۹۸ درصد و در کشورهای با درآمد بالا به ۵۶ درصد می‌رسد. سازمان جهانی بهداشت می‌گوید: «آلودگی هوای محیطی ناشی از غلظت‌های بالای ذرات معلق کوچک و ریز، بزرگ‌ترین خطر محیطی برای سلامت است و باعث بیش از ۳ میلیون مرگ زودرس در جهان می‌شود.»
این یافته‌ها بخشی از اطلاعات سومین «پایگاه داده‌های جهانی آلودگی هوای محیطی شهری» هستند که کیفیت هوای محیطی را در ۳۰۰۰ شهر، شهرک و روستا در ۱۰۳ کشور گردآوری می‌کند. این داده‌ها بر اساس گزارش‌های کشورها و سایر منابع برای دوره زمانی ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ است، گرچه داده‌های برخی از کشورها از جمله بسیاری از کشورهای آفریقایی در این پایگاه در دسترس نیست.
یک بیانیه خبری سازمان ملل که هم‌زمان منتشر شد، می‌گوید میزان‌های آلودگی هوای شهری در سطح جهان در طول این دوره - علی‌رغم بهبود در برخی از مناطق- ۸ درصد افزایش یافته است و یادآور می‌شود که با بدتر شدن کیفیت هوا مردم در معرض خطر بیشتر سکته مغزی، بیماری قلبی، سرطان ریه و بیماری‌های تنفسی قرار می‌گیرند.
دکتر ماریا نیرا، مدیر بخش محیط‌زیست و بهداشت عمومی سازمان جهانی بهداشت گفت: «آلودگی هوای شهری با سرعتی هشداردهنده رو به افزایش است. هنگامی که کیفیت هوا بهبود پیدا می‌کند، بیماری‌های تنفسی و بیماری‌های قلبی- عروقی مربوط کاهش می‌یابد.» این پایگاه داده‌های شهر زابل در ایران را به‌عنوان شهر دارای بالاترین میانگین سالانه ذرات معلق با قطر کمتر از 5/2میکرون- یک معیار کلیدی برای آلودگی هوای آسیب‌زننده به سلامت - در جهان نام برده است. بر اساس همین معیار، هند بیش از نیمی از بیست‌ویک شهری که آلوده‌ترین شهرهای جهان شمرده می‌شوند را در خود جا داده است. دهلی‌نو، پایتخت هند توانسته است میزان میانگین سالانه ذرات معلق را در فاصله سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ حدود ۲۰ درصد کاهش دهد. این تغییر همگام با رشته‌ای از اقدامات پاک‌کننده هوا شامل ممنوع کردن حرکت ماشین‌ها و کامیون‌های قدیمی‌تر در شهر، اعمال جریمه‌های سنگین بر آلودگی هوای ناشی از ساخت‌وساز یا سوزاندن زباله‌ها و تعطیل کردن نیروگاه‌های قدیمی زغال‌سنگ سوز صورت گرفته است.
آنومیتا روچودهوری از مرکز علوم و محیط‌زیست مستقر در دهلی می‌گوید: «دهلی‌نو موفق شده است که جلوی روند افزایش آلودگی هوا را بگیرد که نشان می‌دهد اگر دست به عمل بزنید، نتایجی به بار خواهد آمد.» اما هند در مجموع هنوز در این زمینه دچار مشکل است. داده‌های سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد که چهار شهر دیگر هند- گوالیور، الله‌آباد، پاتنا و رایپور- با پشت سر گذاشتن دهلی در فهرست آلوده‌ترین ۱۰ شهر جهان، به ترتیب در رده‌های دوم، سوم، ششم و هفتم قرار می‌گیرند. شهر بوسنیایی توزلا در اروپا بدترین هوا در این قاره را دارد، اما میزان آلودگی این شهر بسیار کمتر از شهرهای بسیار بزرگ‌تر در هند، پاکستان و چین است. بدترین شهر ایالات‌متحده از لحاظ آلودگی هوا در منطقه ویسالیا- پوترویل کالیفرنیا - است بااین‌حال این شهر در رده ده هزار و هشتادم - بسیار پایین‌تر از بسیاری شهرهای کشورهای درحال‌توسعه- قرار می‌گیرد.
پاک‌ترین شهر بر اساس این پایگاه داده‌ها شهر سینکلر در ایالت وایومینگ آمریکا است که میزان ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون (5/2 PM) در آن ۳ میکروگرم در مترمکعب است، در حالی‌که این رقم در شهر زابل، در صدر فهرست شهرهای آلوده، ۲۱۷ است.
دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت میزان‌های ۱۰میکروگرم در مترمکعب و کمتر 5/2 PM را توصیه می‌کند؛ اما سوفی گامی، کارشناس فنی سازمان جهانی بهداشت هشدار داد که نباید بیش‌ازحد به مقایسه میان شهرها در قاره‌های متفاوت پرداخت و گفت داده‌های به‌دست‌آمده از منابع گوناگون همیشه به‌طور دقیق با هم تطبیق نمی‌کنند.
برخی از کشورها آمار رسمی آلودگی هوا را منتشر می‌کنند و برخی دیگر این کار را انجام نمی‌دهند. برخی از داده‌های سازمان جهانی بهداشت از تحقیقات دانشگاهی منشا می‌گیرد. برخی از ایستگاه‌های پایش ممکن است در نزدیکی بزرگراه‌ها قرار داشته باشند که نتایج را منحرف می‌کند. برخی از داده‌ها شامل آلودگی هوای شبانه است که نسبت به آلودگی هوا در ساعات ازدحام پایین‌تر است، اما گزارش‌های کشورهای دیگر این‌گونه نیستند و بالاخره اینکه فصل‌های بارانی می‌توانند آلودگی هوا را بشویند، درحالی‌که در آب‌وهواهای خشک‌تر آلودگی برای مدت بیشتری طول می‌کشد. این سازمان از تلاش‌های سیاست‌گذاران برای ترغیب حمل‌ونقل پاک‌تر، منابع انرژی کارآمدتر و مدیریت بهتر مواد زائد تشکر کرده است.
این سازمان می‌گوید: «بیش از نیمی از شهرهای پایش‌شده در کشورهای پردرآمد قرار دارند و بیش از یک‌سوم شهرها در کشورهای با درآمد پایین و کشورهای با درآمد متوسط میزان‌های آلودگی‌شان را در طول پنج سال بیش از ۵ درصد کاهش داده‌اند.»
منبع: AP
ترجمه: محمد امامی
