روزنامه سپید | اخبار 12 | 26 بهمن 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d26982
اگر اهل سینما باشید و فیلم شیوع را دیده باشید، احتمالا مدتی به این موضوع فکر کرده‌اید که اگر یک بیماری شدیدا مسری و خطرناک در جهان شیوع یاید، چه بر سر بشر خواهد آمد؟ خب شاید هم با خودتان فکر کرده باشید که این فیلم است و... اما حالا اگر سناریویی مشابه، اما ترسناک‌تر، و واقعی، برای‌تان تعریف کنیم، چه حسی خواهید داشت؟
در ماه نوامبر گذشته مقامات بهداشتی ماداگاسکار در آفریقا اعلام کردند که ١١٩ نفر از مردم این کشور به طاعون مبتلا شده‌اند و ۴٠نفر به علت این بیماری فوت کرده‌اند. اما نکته ترسناک ماجرا این‌جا است: «حشراتی که این میکروب خطرناک را از خفاش‌ها به انسان انتقال می‌دهند، نسبت به حشره‌کش‌های معمول مقاوم شده‌اند.»
این نکته‌ای است که مارگارت چان، مدیر سازمان بهداشت جهانی هم در گزارشش به آن اشاره کرده است. بسیاری از مردم جهان، طاعون را با لقب معروفش- طاعون سیاه- و از روی فیلم‌های‌سینمایی که کشتار این بیماری را در اروپای قرون وسطی نشان می‌دهند، می‌شناسند. براساس تخمین‌ها این بیماری حدود ۵٠ میلیون مرگ را در آفریقا، آسیا و اروپا رقم زد. دو فرم شایع بیماری که از باکتری یرسینیا پستیس نشات می‌گیرد، فرم طاعون خیارکی و فرم ریوی است که فرم ریوی شایع‌تر و کشنده‌تر است. اگر بیماری سریع تشخیص داده شود و آنتی‌بیوتیک مناسب برای آن تجویز شود، بیماری بخوبی به درمان پاسخ می‌دهد، اما فرم درمان نشده آن با 30 تا 60 درصد مرگ همراه است. اگرچه اولین موارد طاعون در سال ١٨٩٨ در ماداگاسکار در سال ١٨٩٨ دیده شد، اما آنچه شیوع اخیر را ترسناک می‌کند، موضوع مقاوم شدن حشرات ناقل بیماری به حشره‌کش‌های در دسترس در سال‌های اخیر است. در تحقیقی که در سال ٢٠١۴ توسط انستیتو پاستور در این کشور انجام شد، مشخص شد که بیش از 80 درصد حشرات نافل به حشره‌کش دلتامترین، که روزگاری اصلی‌ترین حشره‌کش ضد طاعون بود، مقاوم شده‌اند. در نتیجه این گزارش آمده بود که شیوه معمول مبارزه با طاعون در این کشور باید هرچه سریع‌تر تغییر کند، اما تاکنون این اتفاق نیافتاده است. به نظر می‌رسد در این مقاومت نقش جهش‌های ژنی در حشرات بیشتر از سایر عوامل باشد اما عواملی چون تغییرات آب و هوایی، تغییرات دیگر گونه‌های حیوانی و رفتارهای انسانی هم در این موضوع دخیل هستند. برای مردم ماداگاسکار موضوع مقاومت حشرات به آفت‌کش‌ها موضوع تازه‌ای نیست چرا که آنها پیش از این دو بار در دو مقطع مختلف شاهد مقاومت حشرات نسبت به حشره‌کش‌ها بوده‌اند، اما این بار به نظر می‌رسد بیماری شدیدتر و مسری‌تر شده و همین موجب نگرانی مقامقت بهداشتی منطقه‌ای و جهانی شده است.در حال حاضر کارشناسان انستیتو پاستور مشغول بررسی ١٢ نوع جدید حشره‌کش برای رسیدن به فرمولاسیون مناسب هستند، اما به هرحال به نظر می‌رسد هر کوتاهی دراین مورد می‌تواند جهان را با یک خطر جدی روبرو کند.
درحال حاضر ماداگاسکار مشغول مبارزه با اپیدمی مالاریا است و برای همین تمرکز کمی بر موضوع مقابله با طاعون وجود دارد، اما هراس مقامات منطقه‌ای از گسترش بیماری به کشورهای دیگر و نیز به‌وجود آمدن گونه‌های جهش یافته میکروب که به آنتی بیوتیک‌ها مقاوم باشند، است. چنین سناریوی ترسناکی البته خیلی محتمل نیست.
منبع: Health News Today
