روزنامه سپید | اخبار 10 | 13 اسفند 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d25532
روغن ماهی از بافت‌های ماهی‌های روغنی مثل قزل‌آلا، ماهی تن، ساردین، شاه‌ماهی، ماهی خال‌خالی و ماهی آزاد به دست می‌آید. روغن ماهی به شدت مورد علاقه متخصصان تغذیه و پزشکان است به خاطر وجود دو ماده در آنها: DHA (دکزاهگزانوئیک اسید) و EPA (ایکزاپنتائنوئیک اسید) که هردو اسید چرب امگا-3 هستند.
فیله ماهی‌های روغنی می‌تواند تا 30درصد روغن داشته باشد. از طرف دیگر ماهی‌های سفید غلظت بالایی از روغن را در کبد خود دارد و در گوشت خود مقدار بسیار کمتری روغن دارند. غیر از اسیدهای چرب امگا-3 ماهی‌های روغنی منبع خوبی برای ویتامین‌های A و D هستند. ماهی‌های سفید نیز این ریزمغذی‌ها را دارند، اما در مقادیر خیلی کمتر. متخصصان سلامت معمولا به مردم می‌گویند که ماهی‌های روغنی از ماهی‌های سفید فواید بیشتری برای سلامت انسان دارند. با این حال توصیه‌های آنها هنوز از طریق مطالعات علمی مدون و گسترده مورد تایید قرار نگرفته‌اند. بسیاری از مسئولین بهداشت و سلامت در سرتاسر دنیا مردم را به مصرف مقدار زیادی ماهی‌های روغنی یا مصرف مکمل‌های تهیه شده از آنها به خاطر فوایدشان تشویق می‌کنند. مطالعات طی ده سال گذشته نتایج متفاوتی را راجع به مزایای مصرف روغن ماهی در رژیم غذایی به دست داده‌اند.
اسیدهای چرب امگا3 چه هستند؟
اسیدهای چرب امگا-3 نوعی چربی هستند که در گیاهان و غذاهای دریایی یافت می‌شوند. دو نوع از آنها به فراوانی در ماهی‌های روغنی یافت می‌شوند:
ایکزاپنتائنوئیک اسید (EPA): نوعی اسید چرب امگا-3 است که در ماهی‌های روغنی یافت می‌شود. وقتی ما از اسیدهای چرب امگا-3 در ماهی حرف می‌زنیم معمولا منظورمان EPA است. EPA ماده پیش‌ساز پروستاگلندین-3 (یک مهارکننده تجمع پلاکت‌ها)، ترومبوکسان-2 و لکوتریئن-5 است. ماهی‌ها EPA را تولید نمی‌کنند، بلکه آن را از جلبک‌هایی که می‌خورند به دست می‌آورند.
دکزاهگزانوئیک اسید (DHA): یک اسید چرب امگا-3 است که جزئی مهم در رتینای چشم انسان، اسپرم و قشر مغز است. 40درصد از اسیدهای چرب چند اشباع نشده (PUFA) در مغز از DHA تشکیل شده است. DHA تا 60درصد اسیدهای چرب چند اشباع نشده در رتینا را تشکیل می‌دهد. نیمی از وزن غشای پلاسمایی نورون‌ها را DHA تشکیل می‌دهد. شیر مادر غنی از DHA است.
چقدر ادعاها درباره مزایای سلامتی روغن ماهی موثق هستند؟
در طی 10 سال اخیر مطالعات بسیار زیادی روی روغن ماهی و اسیدهای چرب امگا3 انجام شده است. برخی این ادعاها را تایید کرده‌اند و برخی خیر.
گفته می‌شود که روغن ماهی اگر در برنامه غذایی به طور مرتب گنجانده شود، فواید متعددی دارد که شامل موارد زیر است:
گفته می‌شود روغن ماهی به بیماران ام‌اس کمک می کند. با این حال تحقیقی که توسط دانشمندان دانشگاه بیمارستان برگن در نروژ در آوریل 2012 صورت گرفت، این خاصیت اسیدهای چرب امگا3 را تایید نکرد.
سرطان پروستات، یک تحقیق نشان داد در صورتی که مردان رژیم غذایی کم‌چرب را رعایت کنند، روغن ماهی می‌تواند خطر بروز سرطان پروستات را در آنها کاهش دهد. این در حالی است که تحقیق دیگری مصرف امگا-3 را با خطر بیشتر برای سرطان مهاجم پروستات مربوط دانست.
ادامه دارد...
ترجمه: خشایار میربهاءالدین
