روزنامه سپید | اخبار 9 | 13 اسفند 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d25529
مطالعات متعددی که در انگلستان صورت گرفته، نشان می‌دهند افزودن فلوراید به آب آشامیدنی که برخی از کشورها برای کاهش پوسیدگی دندان چند سالی است آن‌را شروع کردهاند، ممکن است سبب افزایش خطر اختلال هیپوتیروئیدیسم (کم‌کاری تیروئید) شود. این وضعیت که در آن تیروئید هورمون‌های کافی را ترشح نمی‌کند، باعث بروز علائمی چون خستگی، چاقی و افسردگی می‌شود.
مطالعات می‌گویند، در مناطقی که فلوراید در آب بیش از 30درصد بوده، میزان ابتلاء به کم‌کاری تیروئید بیش از جاهایی بوده که فلوراید به آب اضافه نشده بوده است. در مجموع، بیش از 9درصد.
فلوراید، برای پیشگیری از پوسیدگی دندان، به آب آشامیدنی حدود 10درصد از ساکنان انگلستان و دوسوم از مردم آمریکا اضافه شده است. پس از بحث و جدل‌های فراوان مسئولان بهداشت عمومی آمریکا در دهه 1950 فلوراید را به آب آشامیدنی اضافه کردند و بعد از آن، این اقدام به بسیاری از کشورهای دیگر تسری پیدا کرد. حامیان اضافه کردن فلوراید آن را قدمی مثبت برای سلامت دندان می‌دانند و مخالفان عقیده دارند که این اقدام نتیجه‌اش مشکلات سلامت گوناگون است.
اثرات فلوراید چگونه بررسی شد؟
در مقاله‌ای که این هفته در «نشریه اپیدمیولوژی و سلامت اجتماعی» منتشر شد، محققان دو شهر یکی بیرمنگام (با فلوراید اضافی) و دیگر منچستر (بدون فلوراید اضافی) را با هم مقایسه کرده بودند. بعد از درنظرگرفتن جنسیت و سن (زنان بیش از مردان و سالمندان بیش از بقیه درمعرض عارضه بوده‌اند) محققان به این نتیجه رسیدند که مطب‌های پزشکان واقع در بیرمنگام2برابر بیشتر موارد کم‌کاری تیروئید را گزارش کردهاند. دکتر فیلیپ گراندجین، یک محقق سلامت محیط زیست و استاد دانشگاه هاروارد، می‌گوید: «زنگ خطر به صدا درآمده است. هنگام اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی باید مداخلاتی که با عملکرد تیروئید ممکن است روی دهد، درنظر گرفته شوند. مسئولان طرح تحقیق می‌گویند، این طرح برای بررسی اثرات ناسازگار فلوراید اضافی در آب، بزرگترین جمعیتی که تا به‌حال بررسی شده را مورد مطالعه قرار داده است. گراندجین که جزو محققان این طرح نبوده، می‌گوید: «این مطالعه از آن جهت اهمیت دارد که جمعیت وسیع مورد مطالعه می‌تواند معیار درستی را برای خطرات بالقوه احتمالی دراختیار کارشناسان قرار دهد. ترور شلدون، یک محقق پزشکی که سابقا از طرح اضافه کردن فلوراید دفاع کرده و مطالعات زیادی در این‌باره انجام داده بود هم می‌گوید، «مشکل فلوراید کردن آب‌ها» واضح است.
درباره جامعیت این مطالعه باید گفت که این بررسی کل انگلستان را پوشش داده است و احتمال مداخله تفاوت‌های موجود در نواحی مختلف در دریافت فلوراید و عوامل مزاحم دیگر در بررسی نتایج زیاد نیست.
نظرات مختلف
جان وارن، استاد و محقق دندانپزشکی در دانشگاه آیووا، با این نظر موافق نیست. به نظر او، این تحقیق فقط رابطه 2 پدیده را نشان داده و نه رابطه علت و معلولی آنها را. درضمن «بنا بر ادعای طرح، گروه‌هایی که در مناطق حاوی فلوراید زندگی کردهاند، بیش از ساکنان سایر مناطق درمعرض این ماده قرار گرفته‌اند و این یک ایراد بزرگ طرح است که بین فلوراید مصرفی در آب و افزایش اختلال کم‌کاری تیروئید یک خط مستقیم کشیده است.» دکتر وارن می‌گوید، برای اثبات ارتباط بین فلوراید اضافی و کم‌کاری تیروئید، باید مصرف هر فرد به‌طور جداگانه درنظر گرفته شود و بعد معلوم شود که مصرف فلوراید اضافی سبب بروز این اختلال شده است.
موافقان این ارتباط، می‌گویند که مطالعه جمعیت به این بزرگی برای بررسی اثرات مصرف فلوراید اضافی کافی است و این جمعیتی که در این مطالعه بررسی شده‌اند، بسیار بزرگ‌تر از جمعیتی است که اثرات مثبت اضافه‌شدن فلوراید به آب را تایید کردهاند و گردآوری اطلاعات فردی از بین یک جمعیت چند ده‌هزار نفری کاری بیهوده است. کریس نورا، محقق ارشد «شبکه فلوراید افزودنی»، که مخالف اضافه کردن این ماده به آب آشامیدنی بوده عقیده دارد: «احتمال کمی دارد که منابع دیگر فلوراید ازجمله چای یا بلعیدن خمیردندان یا تعداد کمی از غذاهای حاوی فلوراید آنچنان اثری بر جمعیت انگلستان داشته‌اند که سبب انحراف نتایج مطالعه شده باشد.»
پکهام، محقق دیگری که درباره این موضع مطالعه کرده، می‌گوید، افزودن فلوراید به آب در ایالات متحده سبب شده بسیاری از مردم درمعرض مواد شیمیایی قرار گیرند و این موضوع احتمالا درباره مردم انگلستان هم صادق است.
درباره ارتباط بین فلوراید افزوده‌شده و کم‌کاری تیروئید، هنوز مطالعه وسیعی صورت نگرفته است و هرچند چند و چون این رابطه هنوز مشخص نیست، اما بررسی نشان می‌دهند که میزان مشخصی از فلوراید به کار غده تیروئید آسیب می‌رساند.
سابقه
در دهه 1950، فلوراید یکی از داروهای مورد استفاده برای درمان پرکاری تیروئید بود. احتمالا این ماده شیمیایی با سرکوب آنزیم‌های گوناگون، فعالیت این غده را سرکوب می‌کند و درنهایت باعث آسیب بافتی یا اختلال در جذب ید که برای عملکرد بهتر تیروئید ضروری است، می‌گردد.
در سال 2006، سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا با برگزاری میزگردی پیشنهاد داد تا میزان فلوراید اضافی به آب کاهش یابد. 9 سال از آن تاریخ گذشته و هنوز این سازمان عقیده دارد که باید در میزان فلوراید اضافی به آب تجدید نظر شود.
اثرات دیگر
مطالعات گراندجین نشان داده، وجود مقادیر بالای فلوراید در آب، بیش از مقداری که اکنون به آب‌های آشامیدنی اضافه می‌شود، باعث شده بهره هوشی در کودکان هندی و چینی پایین بیاید. براساس همین تحقیق، او و یکی دیگر از همکارانش در مقاله‌ای که در سال 2014 در لنست منتشر شد، فلوراید را در فهرست مواد نوروتوکسیک قرار دادند.
کراندجین می‌گوید: «هنوز نمی‌دانیم که فلوراید چگونه بهره هوشی بچه‌های هندی و چینی را پایین آورده، اما آنچه از این مطالعه به‌دست آمد، نشان می‌دهد که بین این ماده و سمی‌شدن تیروئید ارتباطی وجود دارد. تیروئید هورمونی را ترشح می‌کند که برای متابولیسم مناسب، رشد و عملکرد مغز ضروری است و کودکان مادرانی که مشکلات تیروئید دارند همواره گرفتار این مشکلات بوده‌اند.»
نهادهای رسمی چه می‌گویند؟
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا (سی‌دی‌سی) که افزودن فلوراید به آب آشامیدنی را از جمله 10 ابتکار اول سلامت در قرن بیستم معرفی کرده بود، از اظهار نظر درباره این بررسی خودداری کرده است. سازمان غذا و دارو (اف‌دی‌ای) هم موضوع را به سازمان حفاظت از محیط زیست ارجاع داده و این آژانس هم هنوز حرفی در این‌باره منتشر نکرده، سازمان ملی سازمان انگلیس، گفته که افزودن فلوراید یک اقدام ایمن و موثر برای حفظ سلامت عمومی است.
برخی محققان عقیده دارند، دلیلی برای ترسیدن وجود ندارد و این تحقیق فقط نشان داده که باید درباره اثرات فلوراید مطالعات گسترده‌تری صورت گیرد.
منبع: نیوزویک
داگلاس مین
ترجمه: مرجان یشایایی
