روزنامه سپید | اخبار 5 | 13 اسفند 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d25514
چگونه بفهمیم وارفارین به خوبی عمل می‌کند و اثرات مطلوبی برای بیمار دارد؟
با شروع مصرف وارفارین تقریبا 7-4 روز طول می‌کشد تا وارفارین بتواند به خوبی عمل کند. با مراجعه‌های منظم و مرتب به کلینیک وارفارین که زمان این مراجعه‌ها توسط پزشک تعیین می‌شود، زمان پروترومبین استاندارد فرد اندازه‌گیری می‌شود. پس با زمان پروترومبین استاندارد منظم، پزشک می‌تواند اثرات وارفارین را بررسی کند و زمانی که زمان پروترومبین استاندارد فرد به زمان پروترومبین استاندارد هدف رسید، می‌توان گفت وارفارین برای بیمار اثرات مطلوبی دارد.
مسمومیت با وارفارین یا مصرف بیش از حد نیاز آن، چه عوارضی ایجاد می‌کند؟
اگر دوز وارفارین، بیش از حد نیاز باشد ممکن است فرد را درمعرض خطر خونریزی و مشکلات جدی و تهدیدکننده حیات قرار دهد. جهت کاهش این اثرات، می‌توان برای فرد، ویتامین K (قرص و یا تزریقی) تجویز کرد.
علائم افزایش دوز عبارتند از: خونریزی که به صورت خودبه خود بند نیاید، خونریزی از بینی که بیش از 10 دقیقه طول بکشد یا خونریزی‌های منظم از بینی، خونریزی از لثه، ادرار قرمز و یا قهوه‌ای تیره، مدفوع تیره، خونریزی‌های شدید طی دوره‌های قاعدگی در خانم‌ها.
آیا فردی که وارفارین مصرف می‌کند، می‌تواند واکسیناسیون یا تزریقات انجام دهد؟ واکسیناسیون در این بیماران شرایط خاصی دارد: 1 ) تزریق باید به‌صورت زیرپوستی انجام شود.
2) تزریق عضلانی انجام نشود، زیرا احتمال خون‌مردگی زیاد است. 3 ) اگر لزوم به تزریق باشد، بعد از تزریق به مدت 10 دقیقه ناحیه تزریق را محکم فشار دهید.
عوارض مصرف وارفارین کدام هستند؟ شایع‌ترین عارضه مصرف وارفارین، خونریزی از نقاط مختلف بدن است. حتی هنگامی که زمان پروترومبین استاندارد بیمار در محدوده هدف قرار دارد، ممکن است کمی خونریزی مشاهده شود. این خونریزی‌های جزئی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
خونریزی جزئی لثه در هنگام مسواک زدن
خون دماغ شدن گاه‌به‌گاه
کبود شدگی در اثر ضربه آرام
خونریزی ناشی از بریده شدن توسط چاقو اشیای تیز
افزایش حجم و مدت خونریزی ماهانه در خانم‌ها.
پس فردی که وارفارین مصرف می‌کند، باید فعالیت‌های روزانه خود را با احتیاط بیشتری انجام دهد و اگر کمی مراقبت کند، می‌تواند تا حد زیادی از وقوع این عوارض جانبی پیشگیری کند. به عنوان مثال: 1) از مسواک نرم استفاده کند. 2) همیشه در منزل جوراب و کفش راحت به پا داشته باشد. 3) در هنگام کار کردن با وسایل تیز و برنده دقت بیشتری داشته باشد. 4) از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کند.
توجه: ممکن است در اثر ضربه‌ای شدید، خونی مشاهده نشود، ولی درون بدن خونریزی اتفاق افتاده باشد. پس بیمار باید مراقب فعالیت‌های خود باشد.
در صورت بروز خونریزی سرگیجه و ضعف یا مشاهده کبودی بدون دلیل و بدون هیچ ضربه‌ای و یا قطع نشدن خونریزی یا بروز هرگونه عارضه جدید بایستی به پزشک اطلاع داده شود.
بعضی عوارض نادر مصرف وارفارین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
ریزش مو
اسهال
یرقان (زردی)
تهوع
استفراغ
جوش
نشانگان انگشت ارغوانی
نکروز پوست.
سندرم انگشت ارغوانی عارضه بسیار نادر مصرف وارفارین است که ممکن است 8-3 هفته بعد از شروع مصرف وارفارین بروز کند. در این عارضه انگشتان پا دردناک و دچار تغییر رنگ می‌شوند. در صورت بروز عارضه سندرم انگشت ارغوانی مصرف وارفارین باید قطع شود.
نکروز پوست عارضه بسیار نادر در مصرف وارفارین است که ممکن است 3-2 روز پس از شروع مصرف وارفارین بروز کند. در این عارضه پستان‌ها، آلت تناسلی مرد، ران و باسن دچار تغییر رنگ و دردناک می‌شوند که ناشی از انعقاد زیاد در این افراد است و در صورت بروز نکروز پوست، باید مصرف وارفارین قطع شود.
در صورت بروز بیماری خاص مانند اسهال یا استفراغ چه باید کرد؟
بسیاری از بیماری‌ها بر عملکرد وارفارین اثر می‌گذارند، لذا در صورت بروز بیماری بهتر است زمان پروترومبین استاندارد فرد چک شود. اگر به هر دلیلی فرد بیمار مجبور است به طور موقت مصرف غذا را قطع کند، به عنوان مثال اگر به دلیل اسهال یا استفراغ بیمار نمی‌تواند غذایی مصرف کند، باید برای آن روز دوز وارفارین را نصف کرد (ولی بهتر است این کار را تحت نظارت پزشک انجام دهید). در صورتی که بیماری شما بیش از یک روز ادامه یافت، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر بیماری که وارفارین مصرف می‌کند، دچار سرماخوردگی شود، چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟
در صورت بروز سرماخوردگی، پیش از مصرف هرگونه دارویی بهتر است با پزشک مشورت کنید.
مصرف 2-1 عدد استامینوفن یا ایبوپروفن، مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، ولی در صورت نیاز به دوزهای بیشتری از این داروها، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، چون می‌تواند برای شما تهدید کننده باشد (به عنوان مثال استامینوفن باعث افزایش اثر وارفارین و لذا افزایش زمان پروترومبین استاندارد و افزایش خطر خونریزی می‌شود).
داروهایی را که جهت کنترل علایم سرماخوردگی مجاز هستید بدون نسخه پزشک از داروخانه تهیه کنید، عبارتند از:
آنتی‌هیستامین‌های (ضد حساسیت) مجاز، مانند: دیفن‌هیدرامین، کلرفنیرامین، لوراتادین، فنیرامین،
ضدسرفه‌های مجاز، مانند: دکسترومتورفان،
ضداحتقان بینی (دکونژستان) مجاز، مانند: قطره پسودوافدرین و فنیل‌افرین، اسپری بینی فنیل‌افرین یا اکسی‌متازولین ( توجه شود که دکونژستان‌های موضعی را نباید بیش از 3 روز مصرف کرد).
ضد درد و ضد تب مجاز، مانند: استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن (نباید این داروها را به مقدار زیاد مصرف کرد).
نکته مهم: از مصرف آسپیرین به عنوان داروی ضد درد و ضد تب، خصوصا در افراد زیر 13 سال جدا خودداری شود.
آیا وارفارین در حاملگی مجاز است؟
مصرف وارفارین در دوران حاملگی می‌تواند باعث سقط جنین یا افزایش خطر خونریزی در مادر و جنین شود که خطر سقط جنین در 12 هفته اول بارداری بیشتر از سایر زمان هاست. پس بسیار مهم است خانمی که وارفارین مصرف می‌کند، طی مدت زمانی که وارفارین مصرف می‌کند، باردار نشود.
اگر مشخص شود خانمی باردار شده، سریعا به پزشک خود اطلاع دهد و هیچ‌گونه اقدام خودسرانه‌ای انجام ندهد. به عنوان مثال، خودش مصرف وارفارین را قطع نکند، بلکه با پزشک خود مشورت کند. پزشک ممکن است با توجه به نوع بیماری فرد، به جای مصرف وارفارین، تزریق هپارین را برای فرد تجویز کند، ولی دانستن این نکته مهم است که در هر بیماری‌ای نمی توان از هپارین تزریقی استفاده کرد. پس اگر تصمیم به باردار شدن دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.در مدت زمانی که وارفارین مصرف می‌کنید از یکی از روش‌های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید و هیچ‌گاه وارفارین را بدون مشورت با پزشک خود به طور خودسرانه قطع نکنید.
آیا وارفارین در شیردهی مجاز است؟
اگر چه مصرف وارفارین در دوران حاملگی و یا در زمانی که فرد قصد باردار شدن دارد خطرناک است، در دوران شیردهی مصرف آن مشکلی ندارد و با وجود اینکه مقداری وارفارین وارد شیر مادر می‌شود، میزان آن بسیار جزئی بوده و در حدی نیست که برای نوزاد خطرآفرین باشد.
سها نمازی
