روزنامه سپید | اخبار 4 | 27 آبان 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d2522
اعتبارات تخصیص داده نشده و کل درآمدها هزینه شده است؟
بارها شده در رسانه‌ها از آمار و ارقام نجومی و هزینه‌های بالای طرح تحول نظام سلامت و بودجه‌های کلان برای تحقق آن سخن به میان آمده و گاه این مبالغ را تا 30 هزارمیلیارد تومان در سال تخمین زده‌اند. در این مدت بر اساس همین اطلاعات گفت‌وگوهایی صورت گرفته که در اغلب آن انتقادات بسیار بر نحوه برآورد هزینه‌ها در این طرح ملی به میان آمده است. طبیعتا هر چه برآورد هزینه‌ها بالاتر و بودجه بیشتری در نظر گرفته شود، نگرانی برای هزینهکردها هم بیشتر و لزوم نظارت نیز محسوس‌تر می‌شود. حتما خبر طرح تحقیق و تفحص از توزیع منابع در طرح تحول سلامت را شنیده‌اید، خبری که نادر قاضی‌پور، عضو کمیسیون صنایع معادن مجلس چندی پیش آن را تایید کرد و گفت:« بسیاری از نمایندگان تردیدهای جدی در خصوص نحوه توزیع منابع در این طرح را دارند.» احتمالا کلید خوردن این طرح هم بی‌تاثیر از این آمار و ارقام اعلام شده نباشد. در این بین برای روشن شدن بودجه و اعتبار این طرح محمدباقر نوبخت، معاون رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت در این زمینه به سپید گفت:« طرح تحول سلامت تاکنون هر ساله 4800 میلیارد تومان هزینه داشته‌است. این طرح بلندمدت است و تا پایان باقی است و ما برای سال‌های آتی نیز همین رقم را در نظر می‌گیریم.» وی در ادامه افزود:«ما این طرح را در برنامه ششم توسعه می‌گنجانیم و این موضوع به عنوان سیاست مستمر دولت به طور جدی پیگیری می‌شود.»
تنها 2800 میلیارد تومان از اعتبار طرح به وزارت بهداشت داده می‌شود
با انتشار رقم دقیق اعتبار در نظرگرفته‌شده برای طرح تحول نظام سلامت، محمدحاجی آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت در واکنش به آن تاکید کرد:« این رقمی که دکتر نوبخت برای طرح تحول نظام سلامت گفته‌است، همه آن به طرح تعلق نمی‌گیرد، بلکه 2000 میلیارد تومان آن سهم بیمه‌ها است و آنچه وزارت بهداشت توزیع می‌کند 2800 میلیارد تومان است. پس ابهام برطرف شد و آن رقم‌های افسانه‌ای که در برخی مطبوعات تا 30، 40 هزار میلیارد تومان گفته‌می‌شود، فقط 4800 میلیارد تومان است که آن چه پیش‌تر اشاره کردم(2800 میلیاردتومان) توسط وزارت بهداشت استفاده می‌شود.»وی در ادامه افزود:«ما امیدواریم که در یک دوره 5 ساله بتوانیم بخش‌های قابل قبولی از طرح تحول سلامت را انجام دهیم. این موضوع برای ساماندهی پرداخت از جیب مردم زمان می‌برد. اما برای زیرساخت‌ها زمان بیشتری نیاز است، برای نمونه کمبود 80 هزار تخت بیمارستانی است که این در 5 سال میسر نخواهد شد. به نظر می‌آید باید حداقل یک دهه برای دستیابی به تحول اساسی در این حوزه تلاش کنیم.»
اعتبارات مورد استفاده طرح بیش از این مقادیر است اگر چه این ارقامی که نوبخت در گفت‌وگو با سپید مطرح کرد، مورد تایید وزارت بهداشت بود، اما برخی نمایندگان مجلس، چنین رقمی را منطبق با واقع و برخی از آن‌ها نیز چنین رقم را کفاف طرح ملی با این وسعت نمی‌دانند، چنانچه مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت معتقد است:« آنچه نیاز است و در نظر گرفته می‌شود خیلی بیشتر از اینهاست، بعید است این ارقام کفاف چنین طرحی را بدهد و به نظر می‌آید وزارت بهداشت از اعتبار و بودجه سایر بخش‌ها نیز برای برنامه‌هایش در این طرح بهره می‌برد.»
علاوه بر آن عبدالرحمن رستمیان، نایب رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در گفت‌و گو با سپید با تایید این رقم گفت:« البته 4800 میلیارد تومان بودجه هر ساله درست است اما بعید به نظر می‌آید، کفاف هزینه طرح تحول نظام سلامت را بدهد. این میزان از منبع هدفمندی است و از این منبع بیشتر از این نمی‌توان هزینه کرد.» وی در ادامه افزود:« اما به نظر من با توجه به شرایط اقتصادی جامعه و تورم موجود باید منابع جدیدی تعریف شود. البته هنوز لایحه دولت برای بودجه نیامده‌است اما در برنامه ششم عوارض کالاهای آسیب‌رسان برای آن مطرح شده‌است.»
کمتر از 50 درصد تخصیص اعتبار داشتیم
در این بین سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس دوم کمیسیون بهداشت مجلس، ارزیابی کافی یا ناکافی بودن چنین رقمی برای طرح تحول سلامت را در شرایط کنونی غیر ممکن دانست و به سپید گفت:« با توجه به تورمی که سالانه شاهد هستیم و در کنار آن این موضوع که حوزه سلامت حوزه‌ای خدماتی است و هزینه‌های آن با افزایش حقوق کارکنان بیشتر می‌شود، امکان پیش‌بینی و اظهار نظر درباره یک رقم ثابت را دشوار می‌سازد، اما مسئله مهم دیگر که در طرح تحول نظام سلامت مطرح است تخصیص اعتبار است.» وی در ادامه افزود:« اگر بخواهیم درباره چنین تصمیمی نظر دهیم و کفاف هزینه‌ها را داشته‌باشیم، باید اختصاص کامل این اعتبار برای امسال صورت می‌گرفت تا چنین امکانی فراهم شود. متاسفانه مصوباتی که امسال داشته‌ایم چه در بیمه‌ها، چه 10 درصد هدفمندی و چه 1 درصد مالیات بر ارزش افزوده، اعتباراتش به وزارت بهداشت داده‌نشده و تنها 50 درصد اعتبارات تخصیص داده شده‌است. بر همین اساس نمی‌توان اظهار نظر کرد.»
وزارت بهداشت درآمد یک‌سال گذشته را در نیمه اول سال هزینه کرد
علیرضا محجوب، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، در گفت‌وگو با سپید مشکل را چیزی فارغ از هزینه‌ها و تورم دانست. وی در این زمینه تاکید کرد:« با این خرج‌هایی که وزارت بهداشت و درمان تراشیده، چنین رقمی کفاف طرح را نمی‌دهد. توجه داشته باشید وزارت بهداشت و درمان با توجه به بررسی ارقام سازمان تامین اجتماعی درآمد سال گذشته را در 6 ماه و نیم امسال هزینه کرده‌است. در آمد حق بیمه که باید 7 درصد هزینه می‌شد و 2 درصد برای بازنشستگی ذخیره می‌شد به طور کلی هزینه شد و در باقی سال نمی‌دانیم قرار است چگونه مطالبات را بپردازند.» وی در ادامه افزود: «وزارت بهداشت در وضع تعرفه‌های جدید توجه به درآمد مردم نداشته‌است. مگر درست است افرادی که خود اشراف مردم هستند، درآمدشان 2 یا 3 برابر اضافه شود و فقرا تنها 20 یا 25 درصد افزایش حقوق داشته‌باشند.»
منابع را به سمت اشتغال ببریم
سلیمان عباسی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس که تاکنون کمتر مخالفتش با این طرح در رسانه‌ها منعکس شده‌بود هم به انتقاد از آن پرداخت :«طرح تحول نظام سلامت مسئله بزرگ و پیچیده‌ای است. اگر ما بخواهیم به این شکل پیش رویم هیچ وقت چاهی که در وزارت بهداشت و درمان است پر نمی‌شود. زیرا هم مشکل ساختاری دارد و هم بخشی از این منابع معمولا به هدر می‌رود.متاسفانه همیشه هم مطالبه بوده‌است. بنابراین لازم است یک برنامه مشخصی وجود داشته‌باشد که در آن زمان خاص، برنامه‌ریزی شود که اگر ما این میزان منابع را برای بهداشت و درمان در نظر بگیریم مشکلاتمان حل شود.»وی در ادامه افزود:« باید این پول در بخش‌های اقتصادی به ویژه اشتغال هزینه شود. کسی که شاغل باشد حال اگر هم بیمار شود هزینه آن از طریق بیمه و قوانین دیگر پرداخت می‌شود. مجلس طی دو سال گذشته اعتبار خوبی در اختیار حوزه سلامت گذاشته اما اگر قرار باشد ما ثروت کل کشور را به طرح تحول سلامت بدهیم مشکلات بقیه بخش‌ها را بیشتر کرده‌ایم.»
با توجه به اظهارات بهارستان‌نشینان، عدم شفافیت در هزینهکردها و اعتبارات مسئله‌ای است که آینده این طرح ملی را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد. اگر چه شاید بسیاری، از اینکه به این سرعت طرح تحقیق و تفحص کلید خورده، ناراضی باشند، اما نتایج آن قطعا هم دغدغه این نمایندگان و هم بسیاری از تحلیلگران این حوزه را رفع می‌کند. شاید شفاف سازی تنها راه ترسیم آینده این طرح و عاملی بازدارنده برای یکی شدن سرنوشت آن با طرح‌های ملی دیگر مانند مسکن مهر باشد.
سمیه متقی
