روزنامه سپید | اخبار 5 | 19 اسفند 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d24998
در شماره گذشته، در مورد سرطان تیروئید و انواع آن مطالبی از نظر گذشت. در ادامه عوامل خطرزا توضیح داده میشوند.
تابش اشعه: آنها که به میزان زیاد در معرض تابش اشعه قرار میگیرند، بسیار بیشتر از دیگران احتمال دارد به سرطان پاپیلاری تیروئید یا فولیکولار مبتلا شوند. یکی از منشاءهای مهم قرارگرفتن در معرض اشعه، درمان بهوسیله اشعه ایکس است. در سالهای بین دهههای 1920 و 1950، پزشکان برای درمان کودکان مبتلا به لوزههای متورم، آکنه و دیگر مشکلاتی که در ناحیه سر و گردن ایجاد میشدند، از اشعه ایکس با میزانهای بالا استفاده میکردند. بعدها، دانشمندان به این مسئله پی بردند که تعدادی از کسانی که تحت درمان با این شیوه قرار گرفته بودند، به سرطان تیروئید مبتلا شدهاند. (در عکسبرداری با اشعه ایکس جهت آزمایشهای تشخیصی معمول، مثل عکسبرداری با اشعه ایکس از دهان یا قفسه سینه، از میزانهای بسیار پایین تابش استفاده میشود. فواید این آزمایشها معمولا بیشتر از خطراتشان است. با اینحال، قرار رفتن مکرر در معرض همین میزان اشعه هم میتواند مضر باشد، پس بهتر است با پزشک یا دندانپزشک خود درباره ضرورت انجام هر یک از آزمایشهای عکسبرداری با اشعه ایکس و نیز نحوه استفاده از پوششهای محافظ برای دیگر بخشهای بدن صحبت کنید.)
یکی دیگر از منشاءهای تابش اشعه، ریزش رادیواکتیو است که شامل ریزش رادیواکتیو ناشی از آزمایشهای تسلیحات اتمی (مثلا آزمایشهایی که در دیگر نقاط دنیا، و بهخصوص در دهههای 1950 و 1960 انجام شدند)، حوادثی که در نیروگاههای هستهای روی میدهد (مانند حادثه چرنوبیل در سال 1986)، و تشعشعات ناشی از کارخانههای ساخت تسلیحات اتمی (مانند تاسیسات هَنفورد در ایالت متحده در اواخر دهه 1940) هستند. چنین ذرات اتمی شامل ید رادیواکتیو (ید 131) و دیگر عناصر رادیواکتیو هستند. احتمال ابتلا به سرطان تیروئید د در کسانی که در معرض تابش یک یا چند منبع ید رادیواکتیو قرار میگیرند، بهخصوص در صورتیکه در آن هنگام در سنین کودکی قرار داشته باشند، افزایش مییابد. برای مثال، احتمال ابتلا به سرطان تیروئید در کودکانی که در نتیجه حادثه چرنوبیل در معرض ید رادیواکتیو قرار گرفتهاند، بیشتر از دیگران است.
سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان تیروئید مدولری: گاهی سرطان تیروئید مدولری به شکل موروثی درمیآید. قریب به اتفاق افرادی که ژن دگرگونشده «آر.ای.تی» دارند، به سرطان تیروئید مدولری مبتلا میشوند. در صورتیکه این سرطان بهتنهایی روی دهد، سرطان خانوادگی مدولری تیروئید، اگر همراه با دیگر انواع سرطان باشد، سندروم نئوپلازی متعدد غدد درونریز نامیده میشود. با آزمایش خون میتوان دگرگونی ژن «آر. ای. تی» را شناسایی کرد. در صورتیکه این ژن در فرد مبتلا به سرطان تیرئید مدولری دیده شود، پزشک به اعضای خانواده توصیه میکند همه تحت آزمایش قرار گیرند، و برای آنها که دارای ژن دگرگونشده هستند، پزشک آزمایشهای مرتب یا جراحی برداشتن تیروئید را پیش از بروز سرطان توصیه میکند.