روزنامه سپید | اخبار 15 | 20 اسفند 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d24934
تهران نای نفس کشیدن ندارد. ریه‌هایش پر شده از دود و آلودگی و ذرات معلق. آلاینده‌هایی که حجم قابل توجه شان، از اگزوز موتورسیکلت‌ها متساعد می‌شود و از همین رو است که کار‌شناسان حوزه حمل و نقل و محیط زیست معتقدند، اگر موتورسیکلت‌های آلاینده حذف شوند، هم ریه پایتخت کمی بهبود می‌یابد و هم ریه ساکنانش. چراکه بر اساس آمارهای پلیس راهور تهران، حدود ۶۰درصد حجم آلاینده‌های پایتخت، از تردد منابع متحرک نشای می‌شود که از همین میزان آلایندگی نیز، بیش از ۳۰درصد، متوجه موتورسیکلت‌ها است. با آغاز چهارمین شورای شهر تهران، نمایندگان مردم کوشیدند با طرح موضوعاتی جدید و وارد کردن سیستم‌های نوین حمل و نقلی، همچون عرضه موتورسیکلت‌های برقی، گامی در مسیر کاهش حجم آلودگی‌های هوای کلانشهر تهران بردارند. طرح‌هایی که گریزی به سیستم‌های مدافع محیط زیست می‌زنند و با بن مایه دوستدار طبیعت، می‌کوشند به جای تولید حجم قابل توجهی از آلاینده‌ها، از میزان آلودگی‌های منابع متحرک کنونی پایتخت کاهش دهند. هرچند موافقان و مخالفان زیادی دارند و شهروندان نیز با دیده شک به اجرایی شدنشان می‌نگرند.
نگاه شک آمیز مسئولان و مردم به موتورهای برقی
«۱۰ هزار موتور سیکلت برقی در مقابل لشکر میلیونی موتور بنزینی در تهران. اینکه چقدر در کاهش آلودگی هوا تاثیر گذارهستند، هنوز مشخص نیست، اما همین تعداد نیز چندان مورد استقبال شهروندان قرار نگرفته و تاکنون تنها ۳ هزار نفر برای این جایگزینی ثبت نام کرده‌اند.» این مهم را حسین افشین، مدیر پروژه موتور برقی سازمان‌هایی که ناوگان موتوری شان را با موتورهای برقی تجهیز کرده‌اند مطرح می‌کند و می‌گوید: «پست جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت بادپا دو سازمانی هستند که برای خرید موتورهای برقی اقدام کرده‌اند. در حال حاضر در حال انتخاب مدل موتورسیکلت‌ها هستیم و واگذاری این موتور‌ها هم در چند ماه آینده انجام می‌شود.»
وی با تاکید بر اینکه قیمت گذاری موتورهای برقی بسته به قدرت و توان آنهاست، عنوان می‌کند که در همه کشورهای دنیا روند به همین صورت است. در واقع در دنیا موتورهای برقی ۵۰۰ دلاری هم به فروش می‌رسد، اما توان آن‌ها هم ۵۰۰ وات است. این موتورهای ۵۰۰ دلاری مناسب این است که مثلا فردی با آن از خانه تا مدرسه یا دانشگاه برود و قابلیت استفاده مستمر در شهر و به ویژه استفاده به عنوان ابزار کار را ندارد. علاوه بر این موتور برقی ۵۰۰ واتی برای استفاده در تهران مناسب نیست و بر اساس بررسی‌های کار‌شناسی که انجام شده، موتوری که کمتر از ۳ هزار وات توان داشته باشد، برای استفاده در تهران کشش ندارد.
مدیر پروژه موتور برقی همچنین معتقد است: «واگذاری موتورهای برقی در تهران یک پروژه زیست محیطی و در راستای کاهش آلودگی هوای تهران و طبق مصوبه شورای شهر تهران انجام می‌شود و همه موتورسازان می‌توانند با دریافت تاییدیه‌های لازم از فرصتی که برای واگذاری این موتور‌ها به صورت اقساط بلند‌مدت و از طریق بانک شهر فراهم شده، اقدام کنند. هرچند در ماه‌های ابتدایی اجرای این طرح، به نظر می‌رسد چندان شهروندان تمایلی به خرید این وسایط حمل و نقلی نشان نداده‌اند و مسئولان سازمان‌ها نیز با دیده شک به موفقیت این طرح نگاه می‌کنند.»
حذف یک چهارم آلودگی هوا و نیمی از آلودگی صوتی پایتخت
کار‌شناسان حمل ونقل و ترافیک معتقدند وضعیت تردد موتوسیکلت‌ها در تهران یک معضل اساسی برای تولید آلودگی به شمار می‌رود. زیرا موتوسیکلت‌های داخلی حتی با وجود نو بودن و داشتن یک موتور با حجم بسیار پایین‌تر از خودروی پراید، 4 برابر بیشتر از آن آلودگی تولید می‌کنند.
وحید حسینی مدیرعامل کنترل کیفیت هوای تهران در همین زمینه با بیان اینکه ذرات معلقی که موتوسیکلت‌ها تولید می‌کنند، ذرات ریزی است که بد‌ترین و خطرناک‌ترین اثرات را دارد، به سپید می‌گوید: «در کشور ما بیش از ۱۰۰ موتوسیکلت‌ساز فعالیت دارند و بسیاری از آن‌ها کار مونتاژ شرکت‌های چینی را انجام می‌دهند، در حالیکه استاندارد، آلایندگی یورو۲ تا یورو۴ است این موتوسیکلت‌ها حتی استاندارد یورویک را نیز پاسخگو نیستند و موتوسیکلت‌های کاربراتوری بدون هیچ فیلتر و کاهنده‌ای در اگزوز خود، روزانه در سطح شهر تردد می‌کنند.»
در نقطه مقابل این مقام مسئول در شرکت کنترل کیفیت هوا، محمد هادی حیدرزاده، مدیر کل محیط زیست استان تهران قرار می‌گیرد که از روند عرضه این موتور‌ها و تاثیرشان بر کاهش آلودگی‌های هوا انتقاد دارد و می‌گوید: «صرفا واردات موتورسیکلت‌های برقی یک اقدام زیست محیطی محسوب نمی‌شود، بلکه برای حذف آلاینده‌های هوای پایتخت لازم است که زیرساخت‌ها و استانداردهای لازم را در مورد واردات این موتور‌ها رعایت کرد چرا که بسیاری از شرکت‌های چینی کیفیت لازم را ندارند.»
وی با بیان اینکه وارد کردن موتورسیکلت‌های برقی اقدام بسیار خوبی است که بر اساس مصوبه هیئت وزیران در حال انجام است، متذکر می‌شود: «متاسفانه در این مورد نیز مانند بسیاری از موارد دیگر احساسی برخورد می‌شود یا جریانی موج شده و همه به دنبال آن افتاده‌اند. در حالی که برخی زیرساخت‌ها مثل ایستگاه شارژ باتری و توپوگرافی شهر تهران در برخی مناطق جوابگوی این اقدام نیست. توپوگرافی شهر تهران غالبا شمالی - جنوبی و دارای شیب بوده که در این پروژه این مسئله دیده نشده و متاسفانه تمام دستگاه‌های دولتی و غیردولتی این پروژه را بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های مناسب آن آغاز کرده‌اند.»
به گفته این مقام مسئول در محیط زیست استان تهران، چنین اقدامات شتاب زده‌ای نه تنها موجب بهبود وضعیت محیط زیست نمی‌شود، بلکه نوعی بی‌اعتمادی در میان مردم ایجاد می‌کند که ممکن است کل پروژه را زیر سئوال ببرد. البته محیط زیست مسئول رسیدگی به استانداردهای این موتورسیکلت‌ها از نظر آلودگی هواست، اما از نظر کیفی موسسه استاندارد و وزارت صنایع بایستی نظارت کافی را داشته باشند و محیط زیست حساسیت‌های مورد نظر خود را به این دستگاه‌ها اعلام کرده که باید آن را در نظر گیرند.
کمیسیون سلامت شورا مصر تحقق طرح موتورهای برقی
درست است که بار‌ها قضیه شارژ این موتور‌ها مانند موبایل مطرح شده است، اما نباید فراموش کنیم، کسی که به این موضوع حساس باشد و اطلاعات لازم را داشته باشد و بخواهد حداکثر استفاده را از وسیله‌ای که در اختیار دارد ببرد، بی‌شک مسئولان طرح براساس آن استانداردهایی تعریف مِی کنند.» این نکته مهم را رحمت الله حافظی، رییس کمیسیون سلامت شورا در پاسخ به تمام ابهاماتی می‌گوید که در رابطه با موتورهای برقی در ماه‌های اخیر مطرح شده است. وی با تاکید بر اینکه زمانی از سوی مدیریت شهری اعلام شد با گازسوز شدن اتوبوس‌ها مشکل آلودگی هوا حل می‌شود، اما این اتفاق رخ نداد و آیا آینده طرح موتورهای برقی نیز مانند اتوبوس‌های برقی است، به سپید می‌گوید: «از نظر اقتصادی مطمئن باشید که هزینه نگهداری یا استفاده از یک موتورسیکلت برقی از یک موتورسیکلت بنزینی کمتر است، اما مسئله‌ای که در اینجا خودنمایی می‌کند، ضرورت ارتقا شاخص‌های کیفی هوا و حذف موتورهای آلاینده از چهره تهران است، چراکه اگر موتورهای برقی به کمک شهر نیاید، در آینده نه چندان دور شاهد بروز بحران‌های آلودگی در تهران خواهیم بود.» رییس کمیسیون سلامت شورا بر این مهم تاکید می‌کند که تهران در مسیر تغییر اقلیم گام بر می‌دارد و در سال جدیدی که در پیش رو است، بی‌شک این تغییرات دردسرآفرین خواهند بود. به ویژه آنکه شهر دچار گرما و کمبود اکسیژن خواهد شد. از همین رو حذف موتورهای بنزینی که حجم قابل توجهی از منابع تولید آلایندگی را از آن خود کرده آند، ضرورتی اجتناب ناپذیر است، هرچند اگر در ابتدا هم شهروندان و هم مسئولان، رغبت چندانی به تحقق این طرح نداشته باشند.»
چکاوک ابراهیمی
