روزنامه سپید | اخبار 13 | 12 اردیبهشت 1395 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d24225
تست‌هایی که فقط برای غربالگری استفاده می‌شوند: گاهی اوقات، نمونه‌های ادراری برای بررسی گلوکز، پروتئین و کتون‌ها گرفته شده که اغلب قسمتی از آزمایش ادرار و برای چکاپ روتین هستند. اگر گلوکز و/یا پروتئین یا کتون‌ها در نمونه ادراری حضور داشته باشند، فرد دچار مشکلی است که نیاز به بررسی بیشتر دارد. تست‌های اضافی اغلب برای تشخیص علت نتیجه غیرطبیعی ادرار انجام می‌شوند.
تست‌هایی که فقط برای پایش استفاده می‌شوند:
گلوکز: افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید سطح گلوکز خون خود را پایش کنند و اغلب چندین بار در روز تا مشخص شود چندین بار بیشتر و چندین بار کمتر از حد طبیعی بوده است. براین اساس، پزشک تغییراتی را که بیمار باید در داروهای خود ایجاد کند، به وی گوشزد می‌کند. این کار اغلب با دستگاه‌های خانگی اندازه‌گیری قند خون انجام می‌شود که کار راحتی است. بعضی از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و زنان باردار مبتلا به دیابت حاملگی هم گاهی نیاز دارند تا به روش فوق سطح قند خون خود را پایش کرده و تحت نظر داشته باشند.
هموگلوبین A1C و برآورد متوسط گلوکز: این یک تست و محاسبه‌ای است که چندین بار درسال تکرار می‌شود تا افراد دیابتی و گاهی افرادی که مبتلا به وضعیت پیش از دیابت هستند، تحت نظر قرار داشته باشند. هموگلوبین A1C مقیاسی است از مقدار متوسط گلوکز خون در طول 2 تا 3 ماه اخیر وبه پزشک کمک می‌کند تا تعیین کند تا چه حد برنامه درمانی در نظر گرفته شده برای بیمار مناسب بوده و آیا توانسته در طول زمان سطح گلوکز خون بیمار را کنترل کند یا خیر.
چندین تست آزمایشگاهی دیگر هم هست که برای ارزیابی کنترل گلوکز، عملکرد ارگان، و تشخیص عوارض ظاهر شده استفاده می‌شوند. این تست‌ها شامل موارد زیر هستند:
فوروکتوزامین: متوسط سطح گلوکز را در طول 2 تا 3 هفته اخیر ارزیابی می‌کند.
1و 5- انهیدروگلوسیتول: تست جدیدی است که بالاترین سطح گلوکز خون را در طول 2 تا 3 هفته اخیر نشان می‌دهد.
پایش عملکرد کلیه: آلبومین ادرار، کلیرانس کراتینین، سیستاتین سی، کراتینین، نیتروژن اوره خون (BUN).
پایش کلسترول و دیگر لیپیدها: کلسترول، کلسترول LDL، کلسترول HDL، تری‌گلیسیرید، پروفایل چربی.
دیابت نوع 1
دیابت نوع 1 که قبلا به آن دیابت وابسته به انسولین یا جوانان گفته می‌شد، حدود 5 درصد موارد ابتلا به دیابت را تشکیل می‌دهد. اغلب این بیماران قبل از رسیدن به 30 سالگی، بیماری‌شان تشخیص داده می‌شود. این بیماران یا انسولین بسیار اندکی دارند یا اصلا ندارند. سلول‌های بتای تولید کننده انسولین، در زمان تشخیص بیماری اغلب به‌طور کامل در طول 5 تا 10 سال از بین رفته‌اند، به همین دلیل این بیماران برای ادامه حیات کاملا به انسولین وابسته هستند.
دلیل اصلی این بیماری نامشخص است، اما سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت، صدمه به پانکراس و پروسه‌های خودایمنی (که در آنها سیستم ایمنی خود بدن سلول‌های بتا را تخریب می‌کنند)، همگی در این بیماری و بروز آن نقش دارند. این بیماران ممکن است نسبت به دیگر دیابتی‌ها زودتر به عوارض شدید بیماری مبتلا شوند. در حدود 40 درصد از این بیماران مبتلا به مشکلات جدی کلیه می‌شوند، به طوری‌که تا 50 سالگی دچار نارسایی کلیه خواهند شد.
علایم و نشانه‌ها: در دیابت نوع 1، علایم و نشانه‌ها اغلب ناگهانی ایجاد شده و در بخش اورژانس تشخیص داده می‌شود. فرد دیابتی ممکن است بسیار بیمار باشد و حتی در حالت کما آورده شود. سطح بسیار بالای گلوکز و کتون‌ها تشخیص را قطعی کرده و بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا می‌کند.
تست‌های آزمایشگاهی: علاوه بر تست‌های دیابت که برای غربالگری، تشخیص و پایش استفاده می‌شوند، تست‌های دیگری هم هستند که در ارزیابی دیابت نوع 1 کاربرد دارند.
منبع: labtestsonline.org
