اعتصاب پزشکان که کم‌وبیش در سرتاسر دنیا شاهد آن بوده‌ایم، جدیدترین نمونه‌های ناخشنودی کارمندان نظام بهداشت و سلامت است. برای مثال، انگلستان در سال۲۰۱۴ اعتصابات بسیاری را از سوی پرستاران، کادر درمانگران، امدادگران و دستیاران بهداشت به خود دید که از دهه۱۹۸۰ تاکنون بی‌سابقه بوده است؛ از سال گذشته دولت بریتانیا به‌منظور صرفه‌جویی در هزینه‌های نظام سلامت ملی، با اعمال فشار بر کارکنان حوزه بهداشت و درمان و بدون افزایش حقوق، آن‌ها را وادار به ارائه خدمات بیشتر و افزایش بهره‌وری کرد که درنتیجه باعث کاهش روحیه کارکنان حوزه بهداشت شد. دولت بریتانیا با معرفی «طرح خدماتی هفت روز در هفته»، از پزشکان خواست تا در ازای افزایش در حقوق پایه، کاهش در حق‌الزحمه شیفت‌های اضافی خود را بپذیرند. این طرح در حقیقت دولت را قادر می‌ساخت تا با استخدام ارزان کارکنان در شیفت‌های شب و آخر هفته، در هزینه‌ها صرفه‌جویی کند؛ اما در مقابل، پزشکان با تهدید به اعتصاب و استعفا، از قبول این طرح تحمیلی سر باز زدند و آمار خروج پزشکان بریتانیایی از کشور به‌سرعت رو به افزایش گذاشت.

فرار مغزهای فرهیخته
     تنها سه روز پس از این‌که دولت بریتانیا از قراردادهای جدید استخدام برای کارکنان نظام سلامت پرده برداشت، تعداد پزشکان متقاضی کار در خارج از کشور از میزان معمول ۲۰ تا ۲۵ نفر به ۵۵۰ نفر در روز افزایش یافت. آمار انجمن پزشکان عمومی بریتانیا نشان می‌دهد که تعداد این پزشکان بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ به میزان ۲۲ درصد افزایش پیدا کرد و بیش از۸۰ درصد از آنها زیر۴۰ سال سن دارند و مقصد عمده آن‌ها کشورهای نیوزیلند، استرالیا، کانادا و آمریکا است. به‌عنوان‌مثال، نیمی از کادر پزشکی حال حاضر نیوزیلند را پزشکان بریتانیایی تشکیل می‌دهند. درواقع، جمعیت در این کشورها در حال پیر شدن است و کمبود نیروی کار جوان داخلی به همراه نیاز مبرم قشر سالمند به خدمات بهداشتی، دولت‌های مذکور را به‌شدت به نیروی کار خارجی متکی کرده است، به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود، سیاست جذب پزشکان خارجی در این کشورها سالیان متمادی ادامه یابد. به‌این‌ترتیب درمی‌یابیم که پزشکان بریتانیایی یک راه فرار روشن از نظام ملی سلامت پیدا کرده‌اند که با اجرای سیاست‌های ریاضت اقتصادی ضربه‌ خورده است؛ اما سوال مهم این است که چرا دولت بریتانیا به‌صراحت با این قشر تحصیل کرده و متخصص که نقشی مهم و کلیدی در جامعه دارند خصومت می‌ورزد؟

تمام ریاضت‌های اقتصادی برابر نیستند
    بازار کار جهانی درواقع به پزشکان بریتانیایی این امکان را داده است تا به‌راحتی در خارج از کشور مشغول به‌کار بشوند و دولت بریتانیا هم در اقدامی متقابل، به‌راحتی آن‌ها را با پزشکان کشورهایی که دچار بحران اقتصادی شدیدتری هستند جایگزین می‌کند. بین سال‌های۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳، تعداد پزشکان خارجی شاغل در بریتانیا به‌طرز چشمگیری افزایش یافت، به‌طوری‌که میزان افزایش آن‌ها در طی این سه سال حتی از تعداد پزشکان فارغ‌التحصیل در بریتانیا هم بالاتر بود. در این میان، پزشکان کشورهای اتحادیه اروپا، به‌خصوص ایتالیا، یونان و اسپانیا بیشترین سهم را دارند. در مقابل، استخدام پزشکان هندی و پاکستانی روندی کاهشی داشته است. اگرچه استخدام نیروی کار ارزان‌تر خارجی تا حدودی به اقتصاد بحران‌زده بریتانیا کمک می‌کند، اما از مسائل و مشکلات دیگری که به دنبال خواهد داشت نیز نباید غافل بود.

منبع: Medicalxpress
ترجمه: محمد کیوان