روزنامه سپید | اخبار 8 | 08 اردیبهشت 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d22865
ایمونوتراپی در سرطان سبب می‌شود، نیروی بالقوه سیستم ایمنی برای جستجو و از بین‌بردن سرطان تحت کنترل درآید. ایمونوتراپی برای اولین بار در دهه 1990 به کار برده شد و اکنون به سرعت در حال پیشروی است. یکی از رویکردهای ابتکاری در حال گسترش در میان روش‌های ایمونوتراپی استفاده از سلول‌های دندریتیک است. این سلول‌ها نوعی از سلول‌های ایمنی هستند که میکروارگانیزم‌ها را به دام انداخته و پروتئین‌شان را برای عرضه کردن به سایر سلول‌های ایمنی و به دنبال آن ایجاد پاسخ ایمنی، پردازش می‌کند.
اخیرا سلول‌های دندریتیکی در ایمونوتراپی با هدف درمان طیف خاصی از انواع تومور، استفاده شده‌اند. سلول‌های دندریتیکی از خون بیماران جدا شده و روی آنها تغییراتی انجام می‌شود تا آنتی‌ژن‌های تومور را بیان کنند و سپس به عنوان واکسن به بیمار تزریق می‌شوند. در بدن بیمار، سلول‌های دندریتیکی که تغییر داده شده‌اند به گره‌ی لنفاوی مهاجرت کرده و سلول‌های T را برای مبارزه با تومور فعال می‌کنند و همچنین با ایجاد حفاظی ایمنی از بازگشت سرطان جلوگیری می‌کنند.
محققانی که توسط دکتر دوآن میچل و دکتر جان اچ. سمپسون در مرکز پزشکی دانشگاه دوک سرپرستی می‌شدند، این استراتژی را بررسی کردند که آیا با افزایش دادن مهاجرت سلول‌های دندریتیک به گره‌های لنفاوی، پاسخ درمانی واکسن حاوی سلول‌های دندریتیکی به سرطان گلیوبلاستوما مولتی‌فورم (رایج‌ترین نوع سرطان بدخیم مغز در بزرگسالان) بهبود می‌یابد یا خیر. نقش ویروس‌ها در پیشرفت بیماری نامشخص است، اما یافته‌های مطالعات گذشته نشان می‌دهد، پروتئین‌های سایتومگالو ویروس اختصاصا در تومورهای گلیوبلاستومایی بیان می‌شوند. بنابراین، هدف واکسنی را که مطالعه با آن انجام می‌شد، آنتی‌ژنی از سایتومگالو ویروس در نظر گرفتند.
دوازده بیماری که به تازگی با گلیوبلاستوما تشخیص داده شده بودند، تحت پرتودرمانی و شیمی‌درمانی قرار گرفته و به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول برای برانگیختن یک پاسخ التهابی در محل تزریقِ واکسن و آماده‌سازی سیستم ایمنی، تحت تزریق باکتری کزاز به عنوان تقویت‌کننده (Tetanus booster) قرار گرفتند. گروه دوم به جای باکتری کزاز، سلول‌های دندریتیک تغییر نیافته خود را دریافت کردند. سپس به هر دو گروه واکسن حاوی سلول‌های دندریتیک علیه آنتی‌ژن سایتومگالو ویروس تزریق شد. این مطالعه به نسبت مساوی توسط انستیتوی ملی ناهنجاری‌های نورولوژیک و سکته مغزی (NINDS) و انستیتوی ملی سرطان (NIC) تامین هزینه شد.
نتایج این تحقیق که در 19 مارس 2015 در مجله‌ی Nature چاپ شد، نشان داد تزریق باکتری کزاز پیش از تزریق واکسن، سبب افزایش مهاجرت سلول‌های دندریتیک به گره‌های لنفاوی و افزایش زمان بدون پیشرفت بیماری و بقای کلی می‌شود. بیمارانی که تحت تزریق باکتری کزاز به عنوان تقویت‌کننده قرار گرفتند، به طور میانگین پس از تشخیص بیماری بیش از 3 سال زندگی کردند که این زمان برای بیمارانی که تنها سلول‌های دندریتیک دریافت کرده بودند، 5/1 سال بود.
تیم تحقیقاتی برای تشخیص چگونگی افزایش مهاجرت سلول‌های دندریتیکی به گره‌های لنفاوی پس از تزریق باکتری کزاز، از موش به عنوان مدل استفده کردند. آنها متوجه شدند، مهاجرت به سلول‌های T اختصاصی سم کزاز وابسته است. مهاجرت همچنین به 2 پروتئین سیگنالی با نام‌های Chemikone CCL3 و Chemokine CCL21 بستگی دارد.
دکتر میچل اظهار داشت: «ما انتظار نداشتیم که افزایش مهاجرت سلول‌های دندریتیکی، سبب بهبودی چنان چشم‌گیر در نتایج بالینی بیماران‌مان شود.»
مطالعات بالینی وسیع‌تری برای تایید این روش - یعنی تقویت پاسخ‌های ایمنی و سپس مورد هدف قرار دادن آنتی‌ژن سایتو مگالو ویروس ـ در گلیوبلاستوما نیاز است. مطالعات پیوسته در زمینه ساز و کارهای درگیر در ایجاد پاسخ به واکسن‌های سرطان ـ و این که چگونه می‌توان پروتئین‌های سایتومگالو ویروس و سایر تومورها را مورد هدف قرار داد ـ ممکن است، در آینده به پیشرفت‌های بیشتری منجر شود.
MedScape
سیدافشین سیدنژاد
