افراد مبتلا به دیابت در دوره‌های آموزشی آموخته‌اندکه باید آزمایش‌های روتین و دوره‌ای داشته باشند. از این رو، چند روز قبل ازهرگونه آزمایش و معاینه لازم است با پزشک معالج خود مشورت کنند. بعضی از این معاینات نیاز به مقدماتی دارد که در شماره گذشته، در مورد آنژیوگرافی صحبت شد. در ادامه به برخی از این مقدمات اشاره می‌شود.

     سونوگرافی (درصورت ضرورت ناشتا بودن!): داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون را مانند متفورمین، گلی‌بن کلامید، رپاگلنبید یا DPP4 می‌توان طبق معمول مصرف کرد. شب قبل از انجام سونوگرافی، انسولین باید مطابق معمول شب‌های گذشته تزریق شود. روز انجام سونوگرافی نباید انسولین قبل از وعده غذایی (انسولین رگولار یا زوداثر) را تزریق کرد، اما انسولین پایه (طولانی‌اثر) طبق معمول تزریق شود. در صورتی که قند خون بالای 180 میلی‌گرم درصد باشد، لازم است انسولین اصلاحی تزریق شود تا فرد دیابتی دچار افزایش قندخون نشود. دیابتی‌هایی که انسولین مخلوط (انسولین 70 - 30) تزریق می‌کنند، لازم است قبل از سونوگرافی، انسولین وعده صبح را تزریق نکنند اما اگر قندخون ایشان بالا باشد یا زمان آزمایش به‌طور غیر قابل پیش‌بینی تغییر کند، باید همان طور که توضیح داده شد، به‌وسیله تزریق انسولین اصلاحی (زود اثر)، میزان قندخون خود را پایین بیاورند تا به قندخون هدف جهت انجام سونوگرافی دست یابند. بعد از انجام سونوگرافی نیز انسولین مخلوط، طبق روال روزهای گذشته تزریق می‌شود. گاهی ممکن است انجام سونوگرافی به تاخیر افتد و به عنوان مثال تا ظهر یعنی زمانی که دیابتی ناهار میل می‌کند، طول بکشد. در چنین مواقعی بهتر است جهت کنترل قند خون، به جای وعده تزریق انسولین مخلوط، از انسولین زوداثر استفاده شود تا زمان وعده بعدی تزریق انسولین مخلوط (شب) فرا رسد.

     یک توصیه: سازمان جهانی بهداشت توصیه جدیدی را در مورد مواد قندی در اسفند ماه سال 1393 منتشر کرد: «اگر انتظار یک زندگی سالم را دارید، باید روزانه بیشتر از شش قاشق چایخوری (و نه مرباخوری!) شکر مصرف نکنید، یعنی شکرهایی که در مواد قندی زیر به وفور یافت می‌شوند: نوشابه، کچاپ، پیتزا و تمام مواد غذایی آماده!» سازمان جهانی بهداشت این اطلاعیه‌ را با هدف پیشگیری از مشکل چاقی منتتشر کرده است. در واقع، سازمان جهانی بهداشت حداکثر میزان قند مصرفی آسیب‌زا را از 10 درصد به 5 درصد کاهش داده که این مقدار برابر شش قاشق چایخوری معادل 25 گرم شکر است. با مصرف قند و شکر به مقدار کمتر از 10 درصد کالری مصرف روزانه، خطر اضافه وزن، چربی بالا و پوسیدگی دندان کاهش می‌یابد. در این توصیه،‌ مواد قندی طبیعی موجود در میوه‌جات تازه و شیر، جزو این ممنوعیت قرار نمی‌گیرند. به گفته کارشناسان سازمان جهانی بهداشت، مواد غذایی آماده، «بمب‌ قندی» هستند! یک قوطی لیموناد یا 330 سی‌سی نوشابه گازدار حاوی 40 گرم شکر و یک قاشق غذاخوری کچاپ، به اندازه یک قاشق چایخوری شکر دارد.

اسداله رجب