کمبودآگاهی‌رسانی هپاتیت نسبت به ایدز
به سراغ الهام شیروانی دستگردی، متخصص ویروس‌شناسی در آخن آلمان رفتیم تا از او درباره تاثیرات متقابل هپاتیت B و D بپرسیم.
سخنرانی شما در این همایش درباره چه موضوعی بود؟
در این کنگره کارگاهی داشتم که درباره طراحی علوم پایه بود و یک سخنرانی درباره تاثیرات و ارتباط مولکولی هپاتیت B و D بر همدیگر نیز خواهم داشت.
درباره تاثیرات مولکولی هپاتیت B و D بر روی‌هم بیشتر توضیح دهید.
هپاتیت D یا دلتا بیمارانی را آلوده می‌کند که قبلا هپاتیت B داشته و یا همزمان هپاتیت B دارند. در واقع هپاتیت D نیازمند هپاتیت B است و به این صورت است که هنگامی‌که بیماری هپاتیت B دارد و دچار هپاتیت D می‌شود، در وضعیت وخیمی قرار می‌گیرد و به سمت سرطان پیش می‌رود و کبد او حالت فیبروتیک پیدا می‌کند. در واقع هپاتیت D مسئول بسیاری از اتفاقاتی است که در کبد می‌افتد.
چه نتایجی از این مطالعه حاصل شده است؟
از نتایج جالب ما در این مطالعه این بوده است که نشان داده‌ایم، برخی از جهش‌هایی که در حالت عادی باعث می‌شوند ویروس هپاتیت B افزایش زیادی داشته باشد، هنگامی که هپاتیت D در آن محل وجود داشته باشد، دیگر این رشد صورت نمی‌گیرد. بنابراین برهم کنش این دو ویروس صرفا منحصر به گرفت پروتئین سطحی نیست و برهم کنش‌های مولکولی بیشتری برای این دو در سلول اتفاق می‌افتد.
بر این اساس می‌توان هپاتیت D را مرحله‌ای از هپاتیت B بدانیم؟
می‌توانیم این‌چنین برداشتی داشته باشیم و اتفاقا بسیاری از بیمارانی که هپاتیت B دارند، برای هپاتیت D نیز آزمایش می‌دهند تا پیشرفت بیماری آنها بررسی شود. نکته دیگراینکه هپاتیت D هنوز دارویی ندارد و به این صورت است که فقط یک پروتئین است و هیچ چیز دیگری از خود ندارد. آنزیم ندارد، ساختار مولکولی خود را از هپاتیت B می‌گیرد. در واقع هیچ چیزی از خود ندارد تا بتوان آن را مورد هدف قرار داد. تلاش می‌شود برای همان پروتئین نیز واکسن تهیه شود، اما آنقدر پروتئین آن جهش دارد که هنوز نمی‌توان درمان قطعی برای آن در نظر گرفت.
جدیدترین اقدامات در این زمینه چیست؟
کاری که این روزها دراین‌باره انجام می‌شود، این است که روی ایمنی سلولی کار می‌کنند تا براساس آن واکسن تهیه شود تا بتوانند هپاتیت D را کنترل کنند، اما باز هم اعتقاد بر این است که چون این ویروس وابسته به هپاتیت B است، اگر بتوانیم هپاتیت B را کنترل بکنیم، خود به خود هپاتیت D را نیز کنترل کرده‌ایم.
سخن آخر شما به عنوان یک دانشجوی دکترای پزشکی در آلمان با خوانندگان روزنامه سپید؟
به گمان من رسالت شما در این نشریه این است که آگاهی‌رسانی لازم درزمینه‌ی آلودگی‌ها را انجام دهید تا مردم نسبت به این موارد آگاهی داشته باشند. متاسفانه اطلاعات پزشکی در میان اقشار باسواد نیز بسیار کم است. خود من دوستانی در کشور آلمان دارم که مدارج بالایی درزمینه‌ی مهندسی یا موارد دیگر دارند اما متاسفانه از ساده‌ترین اطلاعات سلامت آگاهی ندارند. حتی درباره اینکه هپاتیت تا چه حد می‌تواند از راه روابط جنسی انتقال پیدا کند، آگاهی ندارند و گمان می‌کنند، تنها ایدز از این راه انتقال پیدا می‌کند. تبلیغات در مورد هپاتیت بسیار کمتر از ایدز بوده است و در این زمینه کوتاهی صورت گرفته است.