آسیب «ویپلش» گردن
آسیب ویپلش Whiplash نوعی رگ به رگ شدن و کشیدگی گردن است و بیشتر در تصادفات اتومبیل ایجاد می‌شود. به دنبال ضربه به اتومبیل از عقب یا جلو، سر سرنشین به شدت به جلو و عقب حرکت می‌کند. این حرکت شدید و ناگهانی می‌تواند موجب کشیدگی شدید در عضلات و رباط‌های گردن و به دنبال آن درد گردن شود.
ضربه به اتومبیل از دو طرف و حرکت گردن به دو طرف یا چرخش گردن هم می‌تواند موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن شود. گاهی حرکت سر و گردن به دنبال این ضربات به‌قدری شدید است که موجب آسیب نخاع گردنی می‌شود. زنان بیش از مردان دچار این آسیب می‌شوند. این آسیب می‌تواند به دنبال فعالیت‌های ورزشی هم ایجاد شود.
علائم: مهم‌ترین علائم این آسیب عبارتند از :
1) درد و خشکی گردن که ممکن است چند ساعت بعد از تصادف شروع شود. درد و خشکی روز بعد بیشتر می‌شود. در نیمی از موارد، شروع درد روز بعد از تصادف است،
2) چرخش و خم کردن گردن ممکن است دردناک باشد،
3) درد شانه و بازو،
4) درد و خشکی در بالا یا پایین ستون فقرات،
5) سردرد،
6) سرگیجه، تاری دید، درد فک، درد در حین بلع و احساس نامعمول در پوست صورت ممکن است مدت کوتاهی ایجاد شود، ولی این علائم معمولا به‌زودی از بین می‌روند،
7) احساس خستگی و تحریک‌پذیری و عدم توانایی در تمرکز تا چند روز.
درمان: در یکی دو روز اول که شدت درد زیاد است، گردن را باید تا حد امکان کمتر حرکت داد. استفاده از یک گردنبند طبی می‌توان کمک کننده باشد. بعد از چند روز، باید به‌تدریج حرکات گردن شروع شده و به تدریج و به آرامی گردن حرکت داده شود. حرکت گردن در ابتدا ممکن است کمی دردناک باشد، ولی به‌تدریج شدت درد کاهش می‌یابد. بی‌حرکتی طولانی‌مدت گردن و حرکت ندادن آن می‌تواند موجب خشک شدن گردن شود.
استفاده از داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک، ناپروکسن یا داروهای ضد درد مانند استامینوفن و داروهای شل کننده عضلانی می‌تواند کمک کننده باشد. توجه به حفظ وضعیت مناسب سر و گردن در حین کار و نوشتن و خواندن و کار با کامپیوتر، استفاده از یک بالشت مناسب در موقع خوابیدن و فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
پیشگیری از کشیدگی گردن در حین تصادف اتومبیل: استفاده از پشت سری‌هایی که در صندلی اتومبیل وجود دارند، می‌توانند تا حدود زیادی مانع از بروز این آسیب شوند. این پشت سری‌ها را باید درست تنظیم کرد تا دقیقا پشت سر سرنشین قرار گیرند و در صورت برخورد اتومبیل دیگر از پشت، مانع از حرکت ناگهانی سر سرنشین به عقب شوند. اگر در حین رانندگی متوجه شدید ماشین پشتی در حین برخورد به شما است، سر خود را به پشت سری تکیه داده و کمر خود را به صندلی نزدیک کنید تا احتمال آسیب ویپلش کاهش یابد.
مهرداد منصوری
متخصص ارتوپدی