روزنامه سپید | اخبار 16 | 18 آبان 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d1495
اسمش هم شاعرانه است حتى. به معمارى و صنعتی بودنش نمىنازید هرگز؛ به تفکرش و آدمهایش مىنازید! رشت بود آخر. شهری که اولین داروخانه شبانهروزی ایران را داشت. داروخانهای به اسم «کارون» که هنوز سر جایش هست و به همت آرسن خاچاتور میناسیان پا گرفت. یکی از ارمنیهای مقیم این شهر که نه فقط اولین داروخانه شبانهروزی ایران، بلکه اولین خانه سالمندان و معلولین را هم در رشت افتتاح کرد. ارمنىها زیاد بودند در رشت، مثل برخى دیگر از شهرهاى ایران، اما اینجا قدرى توفیر داشت. ارمنىها خیلى کارها کردند توى این شهر؛ از ساخت مدرسههاى مختلف بگیرید تا فعالیتهاى اجتماعی و فرهنگى دیگر. رشتىهاى قدیم متفقالقول مىگویند که ارمنىها آدمهاى خوبى بودند. رشت یک جور دیگر فکر مىکرد؛ هنوز هم!
آرسن میناسیان کار داروسازی و خدمات پزشکی را با ساخت داروهای سنتی و از شهریور 20 با ورود ارتش سرخ روسیه به گیلان شروع کرد. میگویند داروهای سنتی او کارساز بوده و حتی به طور رایگان به مردم بیبضاعت میداده است. در گیرودار جنگ جهانی دوم که تیفوس و تیفوئید در شهرها و روستاهای گیلان، جان خیلیها را میگرفت، کمکهای او به مردم رشت و روستاهای اطراف، جان خیلیها را نجات داد. آن هم در شرایطی که عدهای سودجو با گرانفروشی و احتکار دارو به فکر مالاندوزی بودند. ساخت داروهای آرسن همینطور ادامه پیدا کرد تا از طرف وزارت بهداری آن زمان، درجه افتخاری دکترای داروسازی گرفت و همین زمینه تاسیس اولین داروخانه شبانهروزی ایران در رشت را فراهم کرد. داروخانه «کارون» سال 1346 تاسیس و آرسن میناسیان هم یکی از اعضای هیئت مدیره جامعه داروسازان گیلان شد.
موسیو آرسن که یک داروساز تجربی بود، شروع به ساخت داروهای تخصصی کرد و آنها را به داروخانههای رشت میفروخت. این در حالی بود که داروخانهچیها از همین داروها پول هنگفتی به جیب میزدند و وقتی او این وضعیت را دید، خودش تصمیم گرفت داروخانهای راه بیندازد. ولی هدفش این نبود که دست واسطه را کوتاه کند و خودش پولی به جیب بزند، بلکه داروها را به همان قیمتی که برای خودش تمام میشد به مردم بیبضاعت میفروخت. میگویند شبانه به تهران میرفت و مواد اولیه داروها را تهیه میکرد و به رشت باز میگشت و تا نیمهشب در داروخانه مشغول ساخت دارو میشد. همین شب بیداری، موسیو را به این فکر انداخت که داروخانه را شبها نیز باز نگه دارد و این موضوع سبب ایجاد اولین داروخانه شبانهروزی ایران شد.
سورن میناسیان، برادر آرسن درباره داروخانه کارون میگوید: «هدف آرسن از تاسیس این داروخانه کسب درآمد نبود، بلکه بدینوسیله میتوانست بیشتر به مردم کمک کند. او به مردم دارو و موادغذایی میداد. از بیماران عیادت میکرد و حتی بر بالینشان پزشک میبرد و هرکاری که از دستش بر میآمد برای بهبود حالشان انجام میداد.» آرسن میناسیان که به «مسیح گیلان» مشهور شده بود، به دلیل همین کمکهای بیچشمداشت به مردم، بخش زیادی از سرمایهاش را از دست داد و در نتیجه بعد از مدتی مجبور شد که داروخانه «کارون» را بفروشد. ولی این همه ماجرا نبود.
داروخانههای دیگر رشت دچار مشکلاتی شده بودند و از طرف دیگر موسیو آرسن داروهای تخصصی خود را برای فروش در اختیار دیگر داروخانهها نمیگذاشت و در نتیجه مردم برای خریدن داروها به سراغ وی میرفتند و این ماجرا رقیبانش را به تحریک علیه او واداشت. شایعات شروع شدند و موضوع فاسد بودن داروهای موسیو آرسن دهان به دهان چرخید. ارمنی بودن او را نیز یکی دیگر از دلایل نخریدن دارو اعلام کردند و گفتند که مسلمانان برای تهیه دارو باید نزد داروساز مسلمان بروند! ولی این مردم بودند که تصمیم میگرفتند، چون میدیدند با مصرف داروهای موسیو آرسن، حالشان بهبود مییابد و در نتیجه اعتنایی به این شایعات نمیکردند. مشکل موسیو این شایعات و چیزهایی که رقیبانش میگفتند، نبود. او به خاطر تهیه دارو و فشارهای مالی تحت فشار طلبکارانش بود و شد آنچه نباید میشد.
بعد از فروختن اولین داروخانه شبانهروزی ایران، به فکر سروسامان دادن وضعیت سالمندان و معلولین افتاد و به کمک چندی دیگر از خیرین رشت، «آسایشگاه معلولین و سالمندان رشت» را راه انداخت و بیشتر وقتش را در همانجا میگذراند. میناسیان یکی از آن ارمنیهای معتقدی بود که به اعتقادات مذهبی مسلمانان هم احترام میگذاشت و حتی در مراسم عزاداری تاسوعا و عاشورا هم شرکت میکرد. میگویند در مراسم تشییع جنازه آرسن، همه شهر شرکت داشتند و مردم مسلمان با صلوات بدرقهاش کردند. حالا هنوز داروخانه «کارون» نزدیک میدان شهرداری رشت نفس میکشد و عکس موسیو آرسن را میشود توی آن دید.
امیر پروسنان