اگر به نظام سلامت در هر کشوری نگاه کنیم، یکی از مسائل مهم آن، تامین دارو است. در این میان، شاید مهمترین مقوله در تامین نیازهای دارویی هر کشور این است که نباید دارو را به عنوان یک کالای تجاری بنگریم.به عبارتی دارو مکمل درمان است و تا زمانیکه چنین نگاهی بر حوزه سلامت ما غالب نباشد، نتیجهای جز بیسرو سامانی نخواهیم داشت.
از طرفی زمانی که با نگاه درمانی به این کالا نگریسته میشود برنامهریزیها و طراحیها نیز متفاوت خواهد شد. متاسفانه یکی از مواردی که در کشور ما در بازههای زمانی گوناگون وجود داشت، عرضه داروی قاچاق در بازار ناصر خسرو است. طبیعتا همه میدانیم که دارو نباید به صورت قاچاق در بازار عرضه شود. علل آن هم فراوان است، از جمله اینکه، این کالا به دلیل عدم نگهداری مناسب، ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد و مصرف آن آسیب جبران ناپذیری در بیمار برجای گذارد.
البته با توجه به اینکه معمولا داروهای موجود در ناصرخسرو، داروی بیماران خاص و صعبالعلاج است، بنابراین سازمان غذا و دارو باید داروی این بیماران را به میزان مناسب در اختیار داروخانهها قرار دهد. از سویی دیگر انتظار میرود این سازمان برای عرضه داروهای کمیاب و گران قیمت به بیماران باید در هر شهرستانی داروخانهای را در نظر گیرد.
البته در این راستا برنامههای دیگری نیز قابل اجراست. چنانچه اگر برای بیماران خاص و صعبالعلاج دفترچهای صادر شود تا بیمار دارو را از داروخانه تحویل بگیرد، قطعا نحوه توزیع دارو به بیمار قابلیت سنجش پیدا میکند و سازمان غذا و دارو هم از نیازها و سیر در اختیار قرار گرفتن دارو به بیماران مطلع میشود و بر اساس آن میتواند برنامهریزی مناسبی برای تولید و واردات دارو داشتهباشد
در این میان این برنامهها باید با نظارت بیشتر از سوی سازمان غذا و دارو همراه شود. به گونهای دارو از مسیر خود خارج نشود. با این برنامهریزی اگر برخی داروها از سوی شرکتهای دارویی وارد کشور شود و در بازار آزاد به فروش برسد متخلفان سریعتر شناساییشوند و امکان برخورد قاطع با آنها وجود داشتهباشد.
باید وزارت بهداشت با همکاری سازمان غذا و دارو نظارت خود را بر تولید و واردات دارو افزایش دهند همچنین نظارت گستردهای بر توزیع دارو در داروخانه نیز صورت گیرد زیرا در غیر این صورت ممکن است گاهی دارو از کانال داروخانهها به بازار ناصرخسرو راه یابد.
بر مبنای آمارهای موجود داروهایی که در ناصرخسرو به فروش میرسد یا از طریق داروخانهها به این محل میرسد یا شرکتهای تولید کننده و وارد کننده اقدام به سودجویی در این زمینه کردهاند به گونهای که گاهی این شرکتها بخشی از دارو را از سیکل خود خارج کرده و در بازار ناصر خسرو به فروش میرسانند همچنین برخی افراد از مرزها اقدام به واردات غیرمجاز دارو میکنند و بدون توجه به نحوه نگهداری، کالای مدنظر را به فروش میرسانند که در همه این موارد باید سازمان غذا و دارو به شکل جدیتری وارد عمل شده و از خرید و فروش این داروها در این بازار جلوگیری کند.
سلیمان عباسی
عضو کمیسیون بهداشت مجلس