تمامی ناوگان عمده بیشتر شرکت‌های هواپیمایی ایران درمجموع بیش از 30 میلیون دلار، هم ارزش مالی ندارد، یعنی اگر پنج ایرلاین ایرانی تمام داشته‌های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند معادل یک هواپیمای جدید نمی‌شود.

     این جدیدترین گزارشی است که وزارت راه و شهرسازی در رابطه با بازار پیشروی ایرلاین‌های ایرانی برای خرید هواپیماهای مسافرتی جدید منتشر کرده است. بر مبنای این گزارش، هرچند بار دیگر بر باز شدن فضای مبادلات اقتصادی و تجاری ایران تاکید شده و البته بر این مسئله صحه گذاشته‌شده است که با لغو تحریم‌ها بازاری جدید و بسیار پرتنوع بر روی ایرلاین‌های ایرانی باز می‌شود، اما در این حال نگرانی‌هایی نیز مطرح کرده است.

     با توجه به سابقه طولانی‌مدت و چند دهه‌ای تحریم‌ها علیه ناوگان هواپیمایی ایران، امروز این ناوگان ازنظر تعداد هواپیماهای فعال و البته سن ناوگان اوضاع چندان مناسبی را ندارد.

     رسیدن میانگین سن هواپیماهای مسافرتی ایران به بیشتر از بیست سال و باقی ماندن این عدد برای سال‌های مداوم نشان از آن دارد که در صورت باز شدن دوباره فضا باید به خرید هواپیماهای جدید نه به‌عنوان یک انتخاب که به‌عنوان امری غیر قابل چشم‌پوشی نگاه کرد.

     دراین‌بین اما نکته‌ای که پیش‌بینی‌ها را قدری به هم می‌ریزد بحث قابل‌توجه میان منابع اعتباری ایرلاین‌های ایرانی و قیمت هواپیماهای مسافرتی جدید در جهان است.

     هرچند با توجه به تنوع زیاد در بازار و شرکت‌های مختلفی که در سطح جهان نسبت به فروش مدل‌های مختلف هواپیما اقدام می‌کنند، می‌توان به هواپیماهایی ارزان قیمت‌تر نیز فکر کرد، اما قطعاً اگر بنابراین باشد که وضعیت ناوگان ایران نسبت به گذشته تغییر کند، باید صحبت از هواپیماهایی کرد که تاکنون کمتر در آسمان ایران مشاهده شده‌اند. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده از سوی وزارت راه و شهرسازی،‌ در حال حاضر هزینه خرید یک جت 737/ 600 چیزی در حدود 160 میلیون دلار برآورد می‌شود. این در حالی است که بر مبنای همین گزارش ارزش ناوگان فعلی تمام شرکت‌های ایرانی چیزی در حدود 30 میلیون دلار تخمین زده می‌شود و تنها همین مقایسه کافی است تا تفاوت موجود در سرمایه در گردش ایرلاین‌های ایرانی با بازار فعلی جهان مشخص شود.

     این اختلاف فاحش یا باید با کمک‌های کلان دولتی جبران شود که با توجه به وضعیت اقتصادی فعلی ایران از یک‌سو و سیاست‌های کلان دولت در عدم ورود به عرصه‌های این‌چنینی از سوی دیگر امری بعید به نظر می‌رسد و یا اینکه از سوی ایرلاین‌های ایرانی هواپیماهای گران‌قیمت با هواپیماهای ارزان‌تر جایگزین شود.هواپیمای بوئینگ MD که ازنظر تعداد صندلی نزدیک به همان جت 737 طبقه‌بندی می‌شود، هزینه‌ای معادل سه میلیون دلار در هر فروند برای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی خواهد داشت. این یعنی تنها در خرید یک هواپیما چیزی معادل 50 برابر هزینه لازم است. هرچند هنوز هیچ‌یک از شرکت‌های هواپیمایی ایرانی برنامه دقیق خود برای ورود به عرصه هواپیماهای جدید را مشخص نکرده‌اند و برای جلوگیری از بازارگرمی هواپیما سازهای خارجی حتی بازارهای هدفشان را نیز مشخص نکرده‌اند، اما شاید پاسخ دادن به این سوال امری حیاتی باشد که ایرلاین‌ها بناست چقدر خرج مسافرانشان کنند و البته سوالی مهم‌تر اینکه روش تامین مالی خرید هواپیماهای جدید چگونه خواهد بود و آیا می‌توان به واردکردن هواپیماهای چند ده میلیون دلاری به عرصه هوایی ایران امید داشت؟ آیا بار دیگر آسمان ایران در اختیار پرنده‌هایی مانند MD قرار می‌گیرد؟

اقتصاد آنلاین