نگاهی به فعالیت سیاسی وزرای دولت اصلاحات و چشم‌انداز نقش‌آفرینی آنها در مجلس دهم

         اصلاح‌طلبان نه مانند مجلس ششم به دنبال پرچم‌داری استادان جوان دانشگاه هستند و نه مانند مجلس هفتم درگیر اختلاف‌های داخلی؛ آنها به دنبال ژنرال‌هایی هستند که باعث بهبود وضعیت کشور شوند. مدیران ارشد دولت اصلاحات نیز به صورت بالقوه گزینه‌های ورود به مجلس آینده هستند.

         گزینه‌هایی که البته آمدن و نیامدن آنها با اما و اگرهای فراوانی روبه‌رو است. ایلنا دیروز به این بهانه گزارشی منتشر کرد. گزارشی که هرچند نشان از آن دارد که اغلب وزرای خاتمی به دلیل کنار رفتن از عرصه سیاست و یا شرایط موجود انگیزه‌ای برای حضور در انتخابات ندارند؛ اما نکات جالب‌توجهی را از آخرین وضعیت مردان دولت اصلاحات و چشم‌انداز فعالیت‌های سیاسی آنها به دست می‌دهد. این گزارش همچنین به دعوت فعالان اصلاح‌طلب استان‌های مختلف از وزرای خاتمی برای حضور در انتخابات حکایت دارد. آنچه نشان می‌دهد علیرغم همه تبلیغات و فضاسازی‌ها علیه نیروها و مدیران اصلاح‌طلب، دولت اصلاحات همچنان از موقعیت مناسبی در افکار عمومی برخوردار است و می‌تواند از نیروهای باتجربه خود بطور مستقیم و به‌عنوان نامزدهای اصلی انتخابات مجلس دهم استفاده کند و یا آنکه به شکل غیرمستقیم، از آنها جهت سازماندهی و فعال کردن نیروهای جوان‌تر اصلاح‌طلب بهره گیرد. آخرین وضعیت آن دسته از اعضای کابینه اصلاحات که نقش احتمالی موثرتری در انتخابات خواهند داشت، از این قرار است:

         محمدرضا عارف: در میان اصلاح‌طلبان کاندیدایی هیچ‌کس به اندازه دکتر محمدرضا عارف قطعی نیست و هرچند گروهی از اعتدال‌گرایان سرلیستی ناطق نوری را به عارف ارجح می‌دانند اما شواهد نشان می‌دهد که عارف سرلیست نهایی اصلاح‌طلبان در تهران خواهد بود و بار دیگر رقابت وی با حداد عادل نتیجه انتخابات تهران را مشخص خواهد کرد. در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 انصراف عارف تاثیر زیادی در منسجم شدن اصلاح‌طلبان داشت اما انصراف حداد عادل نتوانست مقدمات رسیدن به وحدت را میان اصولگریان به وجود بیاورد. از مجلس هفتم، سه دوره پیاپی حداد عادل سرلیست انتخاباتی اصولگرایان در تهران بوده است.

         کمال خرازی: دیپلمات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 نبض انتخابات را در دست داشتند. همان جدل‌ها موجب شد بحث‌های دیپلماتیک تبدیل به بحث روزمره مردم شود. در این میان چند لیست گمانه زنی نیز درباره نامزدهای انتخابات منتشر شده و در این لیست‌ها نام کمال خرازی نیز به چشم می‌خورد. بسیاری معتقدند وزیر خارجه دولت اصلاحات می‌تواند بسیار بهتر از نمایندگان فعلی حامی دیپلماسی دولت باشد به خصوص اینکه کمال خرازی مشکلی برای تایید صلاحیت نخواهد داشت.

         مرتضی حاجی: رئیس ستاد سیدمحمد خاتمی در انتخابات سال 76 این روزها نقشی اساسی در شورای راهبردی اصلاح‌طلبان دارد و بیشتر از آنکه به دنبال کاندیدایی باشد به دنبال کاندیدا کردن دیگر گزینه‌های اصلاح‌طلبان است. یک روز در تبریز و یک روز به یزد سفر می‌کند تا اصلاح‌طلبان قدرتمندتر و منسجم‌تر وارد انتخابات سال 94 شوند. مرتضی حاجی سال 86 برای مجلس هشتم نامزد انتخابات شده بود اما صلاحیت او توسط شورای نگهبان احراز نشده بود.

         مصطفی معین: بعد از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سال 84، مصطفی معین از صحنه رسمی انتخابات فاصله گرفت. حضور او در برخی محافل سیاسی مثل کنگره حزب اتحاد و مراسم سالگرد آیت‌الله طالقانی این تصور را که پزشک سیاستمدار قصد بازگشت به عرصه عمومی را داشته باشد تقویت کرده. از طرفی دیگر اخبار موثق حاکی از دعوت اصلاح‌طلبان اصفهان از معین برای نامزدی از این شهر در انتخابات هستند. معین سال 76 در انتخابات میان‌دوره‌ای رای مردم اصفهان را به دست آورد اما بلافاصله استعفا داد تا در جایگاه وزارت علوم به عرصه سیاسی بازگردد.

         حسین کمالی: در روزگار قدرت گرفتن احزابی مثل کارگزاران میان اصلاح‌طلبان، حزب اسلامی کار احتمالا توازنی خوبی ایجاد خواهد کرد. کمالی در این سال‌ها بیشتر چهره پشت پرده سیاسی بوده است و همفکران او مثل سهیلا جلودار زاده و افشین حبیب‌زاده حضور بیشتر در عرصه سیاسی داشته‌اند اما به نظر می‌رسد کمالی قصد جدی برای ورود به انتخابات سال 94 دارد.

         عبدالله نوری: هرچند کمالی و حاجی نیز به فعالیت در سایه شهره اند اما عبدلله نوری سیاستمدارترین وزیر کابینه خاتمی نقشی اساسی در سازماندهی نیروهای نزدیک به اصلاح‌طلبان دارد. عبدالله نوری سال‌هاست سکوت پیشه کرده و جز چند مصاحبه حضوری در عرصه عمومی نداشته است اما جلسات او با برخی دوستان همفکر همچنان ادامه دارد.

         علی عبدالعلی زاده: وزیر مسکن دولت خاتمی از جمله چهره‌های دولت خاتمی است که محبوبیت‌ بالایی در استان‌های آذری نشین ایران دارد و به نوعی لیدر جریانات اصلاح‌طلب در شمال غرب ایران به شمار می‌رود. استاندار سابق آذربایجان شرقی و نماینده سابق ارومیه یک گزینه مطلوب و به احتمال زیاد پیروز در ارومیه و تبریز است اما برخلاف اصرار حامیان، وی هنوز ورود رسمی خود را به عرصه انتخابات اعلام نکرده است.

         احمد خرم: احمد خرم با وجود بیماری هرگز از عرصه سیاسی ایران کنار نرفته است و یکی از چهره‌های موثر ستاد روحانی در سال 92 به‌شمار می‌رفت. قرار نگرفتن او در پست‌های دولتی شایعه احتمال نامزدی او در انتخابات را قوت داد اما وی هنوز واکنشی به این شایعه نداشته است. از احمد خرم هم از سوی اصلاح‌طلبان تهران و هم از سوی اصلاح‌طلبان اصفهان برای حضور در انتخابات دعوت شده است.

         عبدالواحد موسوی لاری: موسوی لاری در دو سال گذشته نقش محوری در ستادهای اصلاح‌طلبان پیدا کرده و به صورت مرتب به شهرها و استان‌های مختلف کشور رفته است. موسوی لاری که جانشین عبدالله نوری در وزارت کشور خاتمی شد انتخابات سرنوشت‌سازی مثل مجلس ششم و هفتم و شورای اول و دوم را برگزار کرد و انتخابات ریاست‌جمهوری سال 84 نیز در زمان او برگزار شد و به این ترتیب، بیش از هر سیاستمدار اصلاح‌طلب دیگری از زیر و بم انتخابات خبر دارد و حضورش در میان اصلاح‌طلبان، انگیزه‌های آنان را در انتخابات افزایش خواهد داد. موسوی لاری محبوبیتی بی‌بدیل در استان فارس دارد. با این وجود، وی نیز از جمله‌ چهره‌هایی است که احتمال کمرنگی از نامزد شدن او در انتخابات وجود دارد.

         علی یونسی: معاون اقوام دولت روحانی بدون شک از گزینه‌های اصلی اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان برای مجلس خبرگان رهبری خواهد بود. فرزند او از اعضای موثر حزب ندای ایرانیان است.

         مسعود پزشکیان: از میان مدیران دولت خاتمی جمعی در انتخابات مجلس هشتم نامزد شدند تا نماینده تهران در مجلس باشند. با این حال مسعود پزشکیان راهی زادگاه خود شد تا شانس خود را برای ورود به انتخابات از این شهر بیازماید و اتفاقا تجربه موفق‌تری نسبت به همکاران تهرانی خود داشت. پزشکیان در مجلس نهم نیز نامزد شد و دوران نمایندگی خود را با اعتماد مردم تبریز هشت ساله کرد و به صورت بالقوه نامزد انتخابات مجلس دهم نیز به شمار می‌رود. پزشکیان که در سال 92 نیم نگاهی نیز به انتخابات ریاست جمهوری داشت در صورت کسب اکثریت کرسی‌ها از سوی اصلاح‌طلبان به احتمال زیاد در هیئت رئیسه مجلس قرار خواهد گرفت.

         علی صوفی: رئیس ستاد انتخاباتی دکتر عارف و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران این روزها حضور بیشتری در عرصه سیاسی دارد و بعید نیست با توجه به جایگاهی که در این دو مجموعه اصلاح‌طلب دارد از تهران برای ورود به مجلس نامزد شود. علی صوفی در دولت موسوی، هاشمی و خاتمی سابقه استانداری استان‌های مختلف را دارد اما بیشترین هواداران او در استان گیلان هستند هرچند شنیده‌های ایلنا حاکی از آن است که صوفی حضور در لیست‌های سیاسی تهران را به حضور در انتخابات گیلان ترجیح می‌دهد.