روزنامه سپید | اخبار 16 | 06 بهمن 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d11943
سپید: سیگار مهمترین ممیزی فیلم‌های جشنواره فجر امسال است. این خبر را در حالی حبیب ایل‌بیگی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی اعلام کرد که کمتراز هفت روز به برگزاری سی‌‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر مانده است. به گفته او مهمترین مشکل و ممیزی فیلم‌های سینمایی جشنواره فجر صحنه‌های سیگار کشیدن است و نسبت به این موضوع هشداری جدی داد.
او که یک سالی است در این سمت فعالیت دارد، در گفت وگو با ایسنا یکی از شیوه‌های نظارت و ارزشیابی در این دوره از برگزاری جشنواره فیلم فجر را که به اعتقادش باید آن را فریاد زد، مشکل کشیدن سیگار در فیلم‌ها دانست و در این مورد گفت:«این مسئله مهمترین مشکلی است که امسال در فیلم‌های جشنواره داشته‌ایم و تلاش کرده‌ایم بخش عمده‌ای از آن را تعدیل کنیم اما متاسفانه بعضی فیلم‌ها در این زمینه مشکل اساسی دارند.»
پیش از این هم وزارت بهداشت با صدور دستورالعملی به این موضوع توجه کرده بود، در همین راستا ایل‌بیگی هم اعلام کرد: «به دلیل دستورالعمل وزارت بهداشت از دوستان سینماگر و سازندگان فیلم‌های سینمایی می‌خواهیم به شکل جدی به این مسئله توجه داشته باشند، زیرا اگر با صحنه‌های مکرر کشیدن سیگار در فیلم‌ها روبرو شویم خیلی جدی برخورد خواهیم کرد و پیش از اینکه دیگران بخواهند مانع نمایش فیلم شوند، بهتر است خودمان این وضعیت را اصلاح کنیم. این وظیفه ماست که اجازه ندهیم این موضوع به روالی طبیعی در فیلم‌ها وجود داشته باشد.» این صحبت‌ها در حالی توسط معاون امور ارزشیابی بیان شده که بسیاری از فیلم‌ها ازمرحله تدوین عبور کرده و به دفتر جشنواره تحویل داده شدند. البته مجوز نمایش فیلم‌ها، موقتی و تنها برای نمایش در جشنواره است. احتملا با این وصف فیلم‌ها برای نمایش عمومی دستخوش تغییرات بیشتری می‌شوند و صحنه‌های مربوط به کشیدن سیگار با ممیزی بیشتری روبرو خواهند بود. البته ایل‌بیگی معتقد است فیلم‌هایی که دیدند مشکل خاصی نداشتند. او در مورد بحث وجود فضای تلخ در فیلم ها به«سپید» گفت: «بعضی فیلم‌ها فضایی تلخ اما اغلب پایان امیدوارکننده دارند و آن‌گونه که در بعضی اظهارنظرها مطرح شده فیلم‌ها تلخ نیستند.»
تخمین زده می‌شود که تقریبا در 90 درصد فیلم‌های شرکت کرده در جشنواره فیلم فجر از سال 90 تاکنون بازیگران از سیگار استفاده می‌کنند. پژوهش‌های پیشین در دنیا نشان داده که صحنه‌های سیگار کشیدن در فیلم‌های سینمایی می‌توانند به رواج سیگار کشیدن در نوجوانان و جوانان منجر شوند. به همین دلیل آمریکا در سال ۱۹۷۷ قرار دادن دخانیات را در صحنه‌های فیلم در قبال پرداخت پول را ممنوع کرد، اما بسیاری از کشورها فاقد چنین محدودیت‌هایی هستند. میزان نمایش مصرف دخانیات هم در فیلم‌های اروپایی و هم فیلم‌های آمریکای شمالی و جنوبی بالاست و بیش از نیمی از فیلم‌ها حاوی صحنه‌های مصرف دخانیات هستند. روایت‌هایی از سیگار کشیدن ستاره‌ها هم نقل می‌شود. مثلا می‌گویند اوایل دهه 1930 گروچو مارکس که هنوز یک بازیگر تازه‌کار در سینما بود، یک بار توسط تهیه‌کننده‌ای برای فیلمی انتخاب شد ولی در مورد نرخ دستمزد به تفاوت نرسیدند. گروچو که بلند شد برود، جلوی در سیگاری روشن کرد و پکی به آن زد. تهیه‌کننده مجذوب سیگار کشیدن او شد و فوراً قرارداد را منعقد کرد.
تحقیقاتی که در دانشگاه پزشکی کالج دارت‌مورث انجام شد، ارتباط مستقیم بین سیگار کشیدن شخصیت فیلم‌هایی که درمعرض دید نوجوانان قرارمی‌گیرند و اعتیاد به سیگار را ثابت کرده است. نتایج این تحقیقات که در شماره 15 دسامبر 2001 نشریه معتبر BMJ منتشر شد، نشان داد از بین 5000 نوجوان دبیرستانی، آنهایی که طرفدار فیلم‌هایی بودند که قهرمانش سیگاری است، نسبت به گروه دیگر نوجوان‌ها، در سن پایین‌تری اولین سیگار عمرشان را کشیده‌اند. بر اثر چنین تحقیقاتی، هالیوود مجبور شده است تا سریعتر این موضوع را حل و فصل کند.
حـذف سیگـار قانـون لازم الاجـرا در استودیوهای غربی
از آغاز سال 2004، در مجموعه قوانین حاکم بر استودیوهای تولید و پخش فیلم هالیوود تصریح شده که هیچ‌یک از شخصیت‌های فیلم نباید در فیلمی که درعصرامروزوبرای تمام گروه‌های سنی به نمایش گذاشته می‌شود، سیگار بکشند. مگر این که مدیراستودیو تولید فیلم با این موضوع در صحنه فیلمبرداری موافقت کرده باشد. شرکت والت دیزنی هم اعلام کرده استعمال سیگار را درفیلم‌هایی که روی آن مارک و علامت تجاری دیزنی زده شده باشد نظیر سری داستان‌های «دزدان دریایی کارائیب» ممنوع است. البته هنوز هم همه به این قوانین عمل نمی‌کنند. سال گذشته، جیمزلی بروکس، یکی از برجسته‌ترین و موفق‌ترین کارگردانان و تهیه‌کننده‌های فیلم‌های هالیوود، توصیه‌هایی را که قوانین استودیو فیلم در نظر گرفته بود، اجرا نکرد و فیلم‌های او نظیر فیلم «سیمپسون‌ها» که معمولا برای گروه سنی بالای 13 سال اجازه پخش داشت، به اندازه کافی استعمال سیگار را به نمایش گذاشت. باید دید کمپین مبارزه با سیگار در سینمای ایران چقدر موفق خواهد بود.
سمیرامیس محمدی
