روزنامه سپید | اخبار 5 | 16 آبان 1394 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d1122
حسن روحانی بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری قرار بود گزارش‌های 90 روزه را در مورد روند تحولات و اقدامات دولت در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... ارائه دهد اما چندی پیش خبر از تحول برنامه‌های اقتصادی داد. این تصمیم پس از انتشار نامه چهار وزیر روحانی به او منتشر شد. برخی معتقد بودند این تحولات در اثر نامه 4 وزیر بوده و برخی دیگر بیان کردند که با پا گذاشتن در دوران پساتحریم نیاز بود که درروند سیاست‌های اقتصادی کشور بازنگری صورت گیرد. روحانی اساس سیاست اقتصادی خود را در بلندمدت توسعه اقتصادی و در کوتاه‌مدت افزایش قدرت خرید خانوارها، رشد تولید ملی، افزایش کافی سرمایه‌گذاری، اجرایی شدن سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و بهتر شدن فضای کسب‌وکار بیان کرد. در مورد سیاست‌هایی که روحانی در این مقطع پیش‌گرفته با مهدی پازوکی اقتصاددان به صحبت نشستیم. این کارشناس اقتصادی نیز همانند رییس جمهوری معتقد است سال 1394 سال بسیار سختی در اقتصاد ایران است که باید با هوشمندی و تصمیمات بخردانه آن را سپری کرد.
به نظر شما در پساتوافق دولت چگونه می‌تواند از فرصت بازگشایی فضای اقتصادی استفاده کند؟
ابتدا دولت باید شفافیت را به اقتصاد ایران برگرداند. رانت در سال‌هایی که گذشت اقتصاد ایران را به زمین زد و طبقه نوکیسه و نوظهور در اقتصاد ایران به وجود آمد که دارای ثروت‌های نجومی شده‌اند. دوم این‌که دولت باید نفی انحصار کند. دولت باید با هرگونه انحصار در اقتصاد ایران مقابله کند. حال این انحصار دولتی، خصوصی یا متعلق به سایر نهادهای عمومی باشد باید کنار گذاشته شود زیرا به‌شدت خطرناک است. سومین اقدام دولت ایجاد رقابت در اقتصاد داخلی کشور است. فضای اقتصاد باید رقابتی شود زیرا رانت کنار گذاشته‌شده و شفافیت به وجود می‌آید و زمینه برای فعالیت بخش خصوصی همچنین برای سرمایه‌گذاری خارجی فراهم می‌شود.
شما چه نقشی برای سرمایه‌گذاری خارجی قائل هستید؟
با سرمایه‌گذاری خارجی در کشور تکنولوژی و دانش فنی به اقتصاد کشور ورود پیدا می‌کند. در سال‌های اخیر ازنظر تکنولوژی حتی نسبت به کشورهای منطقه خودمان عقب بوده و هستیم. به‌عنوان‌مثال روزی که ما خودرو پیکان را در ایران تولید می‌کردیم کره‌ای‌ها دوچرخه را هم نمی‌توانستند تولید کنند. اما امروز کره جنوبی شرکت‌های ماشین‌سازی با استاندارهای جهانی دارد ولی در ایران حتی یک شرکت با استاندارهای بین‌المللی وجود ندارد. کره شمالی ارتباط بین‌المللی خود را جز با کشور چین تقریباً با تمامی جهان قطع کرده است و تولید ناخالص ملی این کشور اکنون 50 میلیارد دلار است ولی کشور کره جنوبی سیستم حکومت اقتصادی بازدارد و بازار رقابتی در این کشور وجود دارد و امروز تولید ناخالص داخلی این کشور حدوداً هزار و بیست میلیارد دلار است. بیش از 20 برابر تولید ناخالص داخلی کره شمالی. تفاوت کره شمالی و جنوبی در نوع حکومت باز و بسته آن‌ها است. چه چیزی باعث شده که کره جنوبی در اقتصاد جهانی با توجه به این‌که نفت را نیز از کشورهای عضو اوپک خریداری می‌کند اما دارای اقتصاد پیشرفته باشد. کره جنوبی دارای سیستمی منظم و مرتبط است که بر اساس اصول کارشناسی اداره می‌شود. از این تجربه ما نیز می‌توانیم در شرایط اقتصادی خود بهره بگیریم. در شرایط کنونی باید جلوی بسیاری از ریخت‌وپاش‌های اقتصادی گرفته شود.
اقدام عاجل برای خروج از رکود را در این مقطع زمانی چه می‌دانید؟
دولت باید تخصیص اعتبارات بودجه سال 1394 را بر اساس اصول کارشناسی و علمی قرار دهد. بحث انضباط مالی می‌تواند در این شش‌ماهه تلاش خوبی باشد اما بازهم در اقتصاد کلان در این مدت کوتاه تا پایان سال نمی‌تواند به آن دست پیدا کند. بودجه نهادهای غیر پاسخگو را که از بودجه عمومی استفاده نمی‌کردند و در چند سال اخیر از بودجه دولت اعتبار دریافت می‌کنند دولت سعی کند از طریق ابزار تخصیص اعتبار کاهش دهد و جلوی ریخت‌وپاش‌های بی‌مورد را بگیرد و سعی کند تخفیف‌های عمرانی را در بودجه افزایش دهد تا فعالیت شرکت‌های خصوصی در بخش ساخت‌وساز کشور رونق پیدا کند. از طرف دیگر دولت باید میزان بدهی خود به بانک‌ها را کاهش دهد؛ زیرا زمانی که بدهی دولت به بانک‌ها کاهش پیدا کند و پرداخت شود بانک‌ها پول بیشتری در اختیاردارند تا از این راه بتوانند وام پرداخت کنند و بخش خصوصی رونق پیدا خواهد کرد زیرا اکنون بانک‌ها نمی‌توانند وام پرداخت کنند. دولت باید بدهی‌های خود را به سیستم بانکی پرداخت کند تا پول به بازار وارد شود. حجم نقدینگی بر اساس آخرین آمار بانک مرکزی 850هزار میلیارد تومان است. دولت باید نقدینگی را به سمت بخش تولید سوق بدهد.
چه باید کرد که با ورود سرمایه‌گذارهای خارجی انتقال تکنولوژی هم اتفاق بیفتد و در کنار آن به یک کشور واردکننده صرف تبدیل نشویم؟
اگر در این دوره جدید بخواهیم واردکننده صرف باشیم اقتصاد قبل از انقلاب و اقتصاد دولت احمدی‌نژاد را خواهیم داشت. هرزمانی که درآمد اقتصاد کشور بالا رفت واردات افزایش پیدا کرد. اگر در کنار واردات کالاها انتقال فناوری و تکنولوژی وجود داشته باشد می‌توانیم خلاهایی را که در بخش‌های صنعتی کشور وجود دارد پرکنیم. قطعاً باید دقت داشت که جهان مدرن را افکار مدرن و نه ابزارهای مدرن اداره می‌کند. ما امروز نیاز داریم که با جهان توسعه‌یافته ارتباط برقرار کنیم. اگر خواهان توسعه هستیم باید به بازارهای جهانی وصل شویم و اگر چنین اتفاقی نیفتد به سمت کره شمالی پیش خواهیم رفت.
