غذای ایرانیان از دیرباز به پرچرب بودن شهره بوده است و ایرانیان قدیم از چربی‌های حیوانی برای پخت غذا استفاده می‌کردند و این عادت غذایی نسل به نسل از مادران به فرزندان و از مطبخ به آشپزخانه‌های امروزی رسید. این روند غذایی با تغییر نوع روغنی که این روزها در جامعه استفاده می‌شود، خطرناک است و موجی از سکته‌ها و بیماری‌های قلبی عروقی را به همراه آورده است.

       به‌نظر می‌رسد روغن پالم که پیش‌تر به خاطر استفاده در لبنیات تیتر اخبار بود، بسیار موذیانه و با نقشی پر رنگ‌تر در بطری‌های روغن جا خوش کرده است. این روغن مضر که تنها استفاده آن می‌تواند در روغن‌های سرخ‌کردنی باشد، به دلیل مقاومت در گرما، باید در صنایعی مانند تولید چیپس استفاده شود، زیرا استفاده مداوم از این روغن، مشکلات قلبی و عروقی را به همراه خواهد داشت. در حالی که صنف لبنیاتی‌ها از انتشار خبر وجود پالم در محصولات لبنیات شاکی هستند، تولیدکنندگان روغن معترفند که حجم عظیمی از واردات‌شان روغن پالم است. از مقدار 5/1 میلیون تن روغن وارداتی به کشور، نزدیک به 750‌هزار تن آن روغن پالم است و تنها در 9 ماه نخست سال 93، میزان 32 درصد از روغن وارداتی به کشور پالم بوده است.

       مقدار روغن پالمی که این روزها در قالب روغن مخصوص سرخ‌کردنی به آشپزخانه‌ها راه باز کرده، بسیار بالاتر از حجم پالمی است که در لبنیات پرچرب استفاده می‌شود. استفاده از روغن گیاهی پالم در لبنیات تنها در محصولات پرچرب بالای ده درصد مانند ماست‌های چکیده و پرچرب و انواع بستنی مجاز است، اما مسئولانی که نگران استفاده از روغن پالم بودند، در حال حاضر چگونه بر میزان استفاده از این روغن در منازل نظارت خواهند کرد؟ آیا در پی آسیبی که انتشار اخبار مربوط به وجود پالم به صنایع لبنی و صد البته سلامت استخوان‌های مردم وارد کرد، برای فرهنگ‌سازی و نجات مردم از چنگال اسیدهای اشباع روغن پالم اقدامی شد؟

       پیام محبی، رییس جامعه دامپزشکی، درباره مصرف روغن پالم در لبنیات و این که میزان مصرف این روغن در لبنیات در کمترین حد ممکن است به خبرنگار «سپید» گفت: «ما معتقدیم پالم به هیچ وجه در شیرها وجود نداشت، زیرا حدود 70 درصد روغن وارداتی به کشور پالم است، اما کمتر از 1 درصد آن در بخش لبنیات استفاده می‌شود که آن هم در شیر نیست. بلکه فقط در ماست‌های پرچرب بالای ده درصد و انواع بستنی است.» این کارشناس ادامه داد: «باقی روغن وارد شده نیز دور ریخته نشده و مستقیم وارد چرخه غذایی مردم شده است، اما تنها در مورد همین یک درصد روغن در لبنیات جوسازی شد که حاصل آن آسیب جدی به صنعت لبنیات و البته سلامت خود مردم بود.»

       انتشار خبر وجود پالم در لبنیات باعث شد که بسیاری از مردم به سمت مصرف لبنیات فله بروند که این مسئله باعث افزایش چشم‌گیر میزان ابتلا به تب مالت در کشور شد. در حالی که این بیماری سال‌های قبل در کشور کنترل شده بود.

       محبی با تاکید بر این که همه خواه ناخواه در منازل‌شان از روغن پالم استفاده می‌کنند، گفت: «روغن‌های سرخ‌کردنی که بطری‌های کدر رنگ دارد پالم است.» محبی همچنین ناهماهنگی میان بخش دولتی با خصوصی در موارد این چنینی را علت بروز چنین مسائلی دانست و گفت: «این داستان حاصل فاصله دولت از بخش خصوصی است. دولت به حرف‌های بخش خصوصی گوش نمی‌دهد.»

       حسین چمنی کارشناس صنعت لبنیات نیز با اشاره به این که درباره تقلب در صنعت شیر اغراق می‌شود به خبرنگار «سپید» گفت: «پالم به عنوان چربی نامطلوب گیاهی در شیر عنوان شد، اما در حال حاضر پالم به صورت روغن از سر و کول آشپزخانه‌ها بالا می‌رود.» وی با تاکید بر این که برای استفاده از این روغن در صنایع لبنی مجوز صادر شده است، گفت: «استفاده از این روغن برای 8 محصول مجاز است و 460 مجوز برای این کار در کارخانه‌های مختلف صادرشده است. در هیچ جای دنیا روغن پالم ممنوع‌الورود و ممنوع‌الاستفاده نیست؛ محدوده مصرف روغن و چربی‌ها، چه گیاهی و چه دامی تعریف دارد و در اصل باید فرهنگ تغذیه مردم درست شود. این گونه نیست که این محصول تنها در فراورده‌های لبنی و شیر باشد، اما وزیر بهداشت به شوخی گفتند شیر چربی‌دار نمی‌خورند و همین مسئله بزرگ‌نمایی شد.» وی افزود: «در شیر مگر چقدر چربی داریم؛ چربی اصلی در آشپزخانه‌هاست و پالم در روغن سرخ‌کردنی از سرو کول آشپزخانه‌ها بالا می‌رود. درصد بالایی از روغن سرخ‌کردنی باید پالم باشد تا بتوان به‌عنوان سرخ‌کردنی از آن استفاده کرد.»

امیر پروسنان